Concerta: Wat is het? Bijwerkingen en risico's

Misbruik van het ADHD-geneesmiddel Concerta komt regelmatig voor, ondanks de grote gezondheidsrisico’s en de kans op verslaving. Zo gebruikt 16% van de studenten aan de Rijksuniversiteit Groningen ADHD-medicatie zonder recept, volgens een onderzoek uit 2021. De werking van Concerta is vergelijkbaar met amfetaminen wanneer het recreatief wordt gebruikt. Op deze pagina vind je uitleg over de mogelijke bijwerkingen en risico’s van het misbruiken van Concerta. Ook bespreken we wat je kunt doen bij problematisch gebruik van Concerta.

Wat is Concerta?

Concerta is een medicijn dat wordt voorgeschreven bij de behandeling van ADHD en narcolepsie. Het helpt om rusteloosheid en hyperactiviteit te verminderen en kan de slaapaanvallen bij narcolepsie voorkomen. Concerta is een merknaam en bevat vooral de werkzame stof methylfenidaat, net zoals het andere bekende ADHD-medicijn Ritalin. Methylfenidaat lijkt scheikundig gezien erg veel op dexamfetamine (ook bekend als de harddrug speed), volgens psychiater-onderzoeker L. Eugene Arnold.

Concerta wordt regelmatig misbruikt als partydrug in het uitgaansleven. Het middel heeft namelijk vooral stimulerende effecten wanneer het gebruikt wordt door mensen die niet lijden aan ADHD of narcolepsie. Ook helpt het met concentratie, waardoor Concerta populair is onder studenten om hun studieprestaties te verbeteren. Onjuist gebruik van Concerta kan leiden tot verslaving. Bij volwassenen leidt Concerta bovendien sneller tot ernstige bijwerkingen. Als medicijn wordt Concerta daarom meestal alleen voorgeschreven bij kinderen en jongeren.

DIRECT IEMAND AAN DE LIJN?

Bel voor advies

020 - 532 0030
Ma-Vrij van 07:00 - 22:00

Hoe werkt Concerta?

Concerta werkt door het verhogen van de neurotransmitters dopamine en noradrenaline in de hersenen, volgens een studie in Journal of Neurochemistry. Deze twee belangrijke stofjes spelen onder meer een belangrijke rol in je focus, impulscontrole en motivatie. De werkzame stof in Concerta, methylfenidaat, zorgt ervoor dat de twee neurotransmitters langer aanwezig en actief blijven in de hersenen. Dit helpt patiënten met ADHD, omdat zij van nature een lager niveau aan dopamine en noradrenaline hebben. Het middel heeft zo een positief effect op het verbeteren van je concentratievermogen en het verminderen van hyperactiviteit en impulsiviteit.

Concerta als drug

Een gebruikelijke dosering Concerta werkt bij mensen zonder ADHD of narcolepsie als een drug. Hun normale niveaus van dopamine en noradrenaline stijgen door het geneesmiddel naar een onnatuurlijk hoog niveau, waardoor de effecten vergelijkbaar zijn met die van amfetamine. Je voelt je dan gestimuleerd, opgepept en veel scherper en alerter dan normaal. In een hoge dosering kan Concerta op die manier ook misbruikt worden door mensen die wel een diagnose van ADHD of narcolepsie hebben. Het misbruik van Concerta heeft grote risico’s voor de gezondheid, volgens een studie uit 2017 in Non-Medical and Illicit Use of Psychoactive Drugs. Ook is de kans op het ontwikkelen van verslaving groot.

Wat zijn de effecten van Concerta?

De effecten van Concerta zijn vooral het onderdrukken van symptomen van een aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD) en narcolepsie. Dit betekent dat iemands vermogen om de aandacht vast te houden en impulsen te beheersen verbetert, en dat slaapaanvallen verminderen door een toegenomen alertheid. Concerta geeft daarnaast ook vaak een motivatieboost, volgens onderzoek uit 2013 in Frontiers in Neuroscience.

Veel voorkomende effecten van Concerta zijn:

• Verbeterde aandacht en focus
• Verminderde hyperactiviteit
• Verbeterde impulscontrole
• Verhoogde motivatie
• Verminderde slaapaanvallen (bij narcolepsie)

Wat zijn de bijwerkingen van Concerta?

De bijwerkingen van Concerta zijn verschillende fysieke en psychische klachten en kunnen in sommige gevallen levensbedreigend zijn. De kans dat bijwerkingen optreden is onder meer afhankelijk van de ingenomen dosering, individuele tolerantie en de leeftijd waarop je Concerta gebruikt. Bij volwassenen is de kans op mogelijke bijwerkingen een stuk groter dan bij jonge gebruikers, volgens onderzoekers in American Journal of Psychiatry.

Mogelijke bijwerkingen van Concerta zijn:

• Slaapproblemen (slapeloosheid)
• Nervositeit, intense angst en spanning
• Hoofdpijn
• Duizeligheid en wazig zien
• Verhoogde bloeddruk, hartkloppingen en hartritmestoornis
• Verminderde of verhoogde eetlust
• Buikpijn en misselijkheid
• Droge ogen en droge mond

Verslaafd aan Concerta

De werkzame stof in Concerta, methylfenidaat, heeft een verslavende werking. Het is daarom belangrijk om de richtlijnen van een behandelend arts goed op te volgen. Vooral omdat mensen met ADD een groter risico lopen om een verslaving te ontwikkelen. Bij misbruik van Concerta is de kans groot dat je lichamelijk en geestelijk afhankelijk wordt. Dit kan leiden tot hartproblemen en ernstige psychische klachten zoals depressie en angststoornis, volgens professor Kate Flory in Substance Use & Misuse.

Lees hier meer over verschillende medicijnverslavingen

Wanneer ben je verslaafd aan Concerta?

Je bent verslaafd aan Concerta wanneer je dwangmatig het medicijn gebruikt in (vooral) hoge doseringen. Je hebt dan de controle over het gebruik verloren en krijgt te maken met intense cravings, waardoor je voortdurend verlangt naar het geneesmiddel. Door de regelmatige inname in hoge doseringen zullen eerder bijwerkingen optreden. Wanneer je een tijdje de medicatie niet gebruikt, krijg je bovendien last van vervelende ontwenningsverschijnselen. Deze zorgen ervoor dat je niet zomaar uit jezelf kunt stoppen.

Afkicken en behandeling van een Concerta verslaving

Het is belangrijk om professionele hulp te zoeken voor een Concerta verslaving. Tijdens de ontwenning kunnen soms levensgevaarlijke afkickverschijnselen optreden, zoals psychose, suïcidale gedachten en beroertes. Onder begeleiding van professionals kun je veilig afkicken en worden mogelijke onderliggende oorzaken van de verslaving behandeld.

Een behandeltraject kan zowel ambulant plaatsvinden als via een opname in een afkickkliniek. Het laatste is vooral aan te raden wanneer er sprake is van een ernstige verslaving of een dubbele diagnose. Behandeling in een afkickkliniek geeft ook de beste kans op succesvol herstel.

Behandeltraject bij verslaving aan Concerta

Bij behandeling van een verslaving aan Concerta volgt iemand eerst een begeleide detox. Je ontvangt dan advies, steun en mogelijk medicatie om de afkickverschijnselen te beperken. Tijdens een detox in een afkickkliniek word je hiernaast 24/7 medisch gemonitord.

Na de ontwenningsfase volg je therapie om toe te werken naar een duurzaam herstel. Je kunt hierbij denken aan onder meer cognitieve gedragstherapie en groepstherapie. Een psycholoog of therapeut helpt je daarnaast om gezonde copingmechanismen te ontwikkelen, waardoor je leert hoe je anders kunt omgaan met triggers en bepaalde verlangens.

Ben jij op zoek naar hulp voor een afhankelijkheid aan Concerta? Bel 020 – 532 0030 voor een persoonlijk consult met een van onze medewerkers over de meest geschikte behandelopties in jouw situatie.

Veelgestelde vragen over Concerta