Overdosis insuline: Oorzaken, symptomen en behandeling

Bij een overdosis insuline is er sprake van een te hoge dosis insuline in het lichaam ten opzichte van de hoeveelheid glucose in het bloed. Dit leidt tot een lage bloedsuikerspiegel (hypoglykemie) en kan ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid, waaronder in coma raken en zelfs overlijden. Volgens een studie uit 2004 in International Journal of Clinical Pharmacology and Therapeutics komt een overdosis insuline relatief veel voor.In dit artikel wordt uitgelegd wat de oorzaken van een overdosis kunnen zijn en aan welke symptomen je deze kunt herkennen. Ook wordt besproken wat je moet doen wanneer er sprake is van een vermoedelijke overdosis insuline.

Wat is insuline?

Insuline is een hormoon dat een belangrijke rol speelt in het reguleren van de bloedsuikerspiegel. Wanneer je iets eet, worden de suikers (glucose) uit deze voeding opgenomen in het bloed en stijgt de bloedsuikerspiegel. Insuline zorgt dat deze glucose wordt opgenomen en opgeslagen in de lichaamscellen vanuit de bloedbaan, zodat deze direct of later als energie kan worden gebruikt.

Bij mensen met diabetes mellitus (suikerziekte) werkt het insulineproces niet goed, omdat er te weinig insuline wordt aangemaakt door de alvleesklier of cellen onvoldoende reageren op de insuline. Dit zorgt voor een te lage of hoge bloedsuikerspiegel en is risicovol voor de gezondheid. Zij moeten daarom extra insuline spuiten om hun bloedsuikerspiegel te helpen reguleren. Volgens het Diabetesfonds zijn er meer dan 1,2 miljoen Nederlanders die een vorm van diabetes hebben, waarvan een deel dagelijks extra insuline inneemt.

DIRECT IEMAND AAN DE LIJN?

Bel voor advies

020 - 532 0030
Ma-Vrij van 07:00 - 22:00

Wat is een overdosis insuline?

Een overdosis insuline is een situatie waarin iemand te veel insuline heeft ingenomen in vergelijking met de hoeveelheid glucose in het lichaam. Deze grote hoeveelheid insuline kan tot een zeer lage bloedsuikerspiegel leiden, ook wel hypoglykemie genoemd, volgens H. Yanai et al. in World Journal of Diabetes. Een overdosis insuline is gevaarlijk en kan tot verschillende ernstige reacties leiden, waaronder bewusteloosheid en coma.

Hoe kan een overdosis insuline optreden?

Een overdosis insuline kan optreden wanneer er teveel insuline in het lichaam wordt ingenomen of geïnjecteerd ten opzichte van de hoeveelheid glucose.

Mogelijke oorzaken van een overdosis insuline zijn:

• Inname van een foutieve dosering insuline, bijvoorbeeld door een verkeerd ingestelde insulinepomp
• Verkeerd berekenen van hoeveelheid ingenomen koolhydraten, als een insuline dosering wordt aangepast op basis van deze (foutieve) schatting
• Onjuiste injectietechniek, waardoor insuline sneller en meer onvoorspelbaar wordt opgenomen
• Onvoldoende voedselinname bij de inname van insuline
• Plotselinge veranderingen in lichaamsbeweging zonder aanpassing van de insuline dosering
• Interacties met andere medicatie
• Alcoholgebruik, omdat alcohol het effect van insuline op de bloedsuikerspiegel kan versterken
• Verminderde nierfunctie, waardoor insuline sneller ophoopt in het lichaam

Wat zijn de symptomen van een overdosis insuline?

De symptomen van een overdosis insuline zijn:

• Duizeligheid en misselijkheid
• Zwakte en vermoeidheid
• Bewusteloosheid of coma (in ernstige gevallen)
• Verwarring
• Wazig zicht en coördinatieproblemen
• Trillen en zweten
• Prikkelbaarheid of stemmingswisselingen
• Hongergevoel
• Hoofdpijn
• Hartkloppingen

Wat zijn de gevolgen van een overdosis insuline?

De gevolgen van een overdosis insuline zijn dus het bereiken van een bloedsuikerspiegel die veel te laag is (hypoglykemie). De symptomen van hypoglykemie vind je hieronder:

• Je geïrriteerd voelen
• Je onrustig voelen
• Problemen met concentratie
• Trillen of beven
• Misselijkheid
• Duizeligheid
• Zweten
• Hoofdpijn
• Hartkloppingen
• Spierschokken
• Niet goed kunnen zien (wazig)
• Honger krijgen
• Bleke huid

In het geval van een ernstige hypoglykemie kun je ook nog last krijgen van:

• Epileptische aanvallen
• Verlies van bewustzijn (flauwvallen)
• Overlijden

Een overdosis insuline is niet per se fataal. Wanneer de patiënt op tijd suiker toegediend krijgt of een ander specifiek tegengif, is de situatie over het algemeen te redden.

Wat te doen bij een vermoedelijke overdosis insuline?

Bij een vermoedelijke overdosis insuline is het belangrijk om snel en adequaat te handelen, omdat een te lage bloedsuikerspiegel ernstige gevolgen kan hebben voor de gezondheid.

Volg deze stappen wanneer je denkt teveel insuline te hebben ingenomen of geïnjecteerd:

1. Zoek direct medische hulp of bel het alarmnummer.
2. Probeer onmiddellijk suiker in te nemen wanneer je symptomen van een lage bloedsuikerspiegel ervaart, zoals suikerrijke dranken en snoep.
3. Probeer wakker en alert te blijven.
4. Informeer anderen in de omgeving, zodat eventueel hulp kan worden geboden.

Behandeling bij een overdosis insuline

Behandeling bij een overdosis insuline bestaat meestal uit een verhoging van het glucoseniveau in het lichaam, zodat de bloedsuikerspiegel kan worden gestabiliseerd. Wanneer iemand bij bewustzijn is, kan de inname van suikerrijk voedsel of dranken helpen om de bloedsuikerspiegel snel te verhogen. Als iemand niet meer bij bewustzijn is of niet in staat is om zelf suiker in te nemen, kan gekozen worden voor een glucagoninjectie of glucose-infuus, volgens S. Carstens et al. in Prehospital and Disaster Medicine. Een glucagoninjectie activeert de lever om opgeslagen glucose vrij te geven. In een klinische omgeving zoals een ziekenhuis of verpleeghuis kan glucose via een infuus worden toegediend.

Na behandeling moet de persoon altijd worden geobserveerd voor een bepaalde periode, om te controleren of de bloedsuikerspiegel stabiel blijft en er geen terugval optreedt.

Veelgestelde vragen over een overdosis insuline