Kan Ozempic (of semaglutide) helpen bij alcoholverslaving?

Ozempic is een medicijn dat bedoeld is voor mensen met diabetes. Echter zijn er tegenwoordig mensen die het middel gebruiken om gewicht te verliezen. Bovendien zijn er zelfs mensen die beweren dat het middel het verlangen om alcohol te drinken vermindert. Wat hebben experts hierover te zeggen? 

In dit artikel lees je wat Ozempic is en hoe het middel werkt. Ook kom je te weten waarom het middel ineens zo populair is geworden en of het inderdaad potentie heeft als medicijn tegen alcoholverslaving.

Wat is Ozempic?

Ozempic is een medicijn dat op de markt werd gebracht voor de behandeling van diabetes. Ozempic is een injecteerbaar geneesmiddel dat, in combinatie met het juiste dieet en lichaamsbeweging, de bloedsuikerspiegel verlaagt bij volwassenen met type 2-diabetes. Het actieve ingrediënt in Ozempic is semaglutide. Het is de bedoeling dat het middel eenmaal per week in de maag, de dij of in de arm wordt geïnjecteerd.

Hoe werkt Ozempic?

Ozempic verlaagt de bloedsuikerspiegel en regelt de insuline in het lichaam. Dit is essentieel voor mensen met type 2-diabetes. Bovendien imiteert Ozempic een hormoon dat ‘glucagon-like peptide-1’ (GLP-1) heet en dat van nature in onze darmen wordt geproduceerd. Het hormoon laat ons lichaam weten dat we ons vol voelen, waardoor onze eetlust afneemt en onze maag er langer over doet om ‘leeg te lopen’. 

Lees hier meer over de gevaren van een overdosis insuline

Ozempic voor gewichtsverlies?

Mensen die lijden aan obesitas en Ozempic nemen, laten een afname in lichaamsgewicht zien. Volgens Dr. Janice Jin Hwang – hoofd van de afdeling endocrinologie en metabolisme van de University of North Carolina School of Medicine –  voelt men zich namelijk sneller vol. Het medicijn verandert de relatie die mensen hebben met eten. Zo is bepaald voedsel waar mensen voorheen enthousiast van werden ineens niet meer zo opwindend. 

Bovendien kan Ozempic bij mensen met diabetes het risico op hart- en vaatziekten verminderen, zegt Dr. Robert Gabbay – hoofd wetenschappelijke- en medische zaken van de American Diabetes Association.

Sommige obesitas deskundigen noemen semaglutide een ware “game changer”. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat het middel voor een vermindering van 15% tot 20% van het lichaamsgewicht zorgt in 68 weken tijd. 

Waarom werd Ozempic ineens populair?

Ozempic heeft de laatste tijd aan populariteit gewonnen omdat bekende mensen en ‘influencers’ melden het middel te gebruiken om in korte tijd gewicht te verliezen.

In 2017 werd het injecteerbare medicijn tegen diabetes voor het eerst goedgekeurd door de ‘Food and Drug Administration’ (FDA). In 2021 keurde hetzelfde orgaan vervolgens een medicijn goed dat een hogere dosis semaglutide bevat en bedoeld was voor de behandeling van obesitas. Dit medicijn werd verkocht onder de merknaam ‘Wegovy’. 

Wanneer Elon Musk werd gevraagd hoe het kwam dat hij er zo fit en gezond uitzag, gaf hij aan Wegovy te gebruiken. Ook acteurs en producers zouden gebruik maken van het middel, en op TikTok is de hashtag #Ozempic meer dan 273 miljoen keer bekeken. 

De FDA heeft gerapporteerd dat er nu een tekort is aan Ozempic en Wegovy, zoals dat overigens ook het geval is bij tientallen andere medicijnen. 

Wegovy wél voor gewichtsverlies?

Ozempic is nog niet goed genoeg onderzocht bij mensen die niet lijden aan diabetes of overgewicht.

Ook heeft de FDA Ozempic niet goedgekeurd ter gebruik als medicatie voor gewichtsverlies, aldus Dr. Andrew Kraftson – een klinisch universitair hoofddocent aan de afdeling metabolisme, endocrinologie en diabetes bij Michigan Medicine.

Echter, nadat de FDA Wegovy wél goedkeurde voor gewichtsverlies, was er ineens zoveel vraag naar dit middel dat sommige zorgverleners Ozempic adviseerden als ze niet aan Wegovy konden komen. 

Van gewichtsverlies naar.. het verminderen van alcoholgebruik?

Maar wat is nu de relatie tussen semaglutide en het verminderen van de drang naar alcohol? Er zijn patiënten die – na het starten van een semaglutide kuur – een aanzienlijke vermindering van alcoholgebruik melden.

Een Reddit gebruiker beweerde dat hij normaalgesproken twee tot drie drankjes per avond dronk. Echter, sinds hij aan de semaglutide is, drinkt hij slechts drie drankjes in drie maanden. Iemand anders schreef: “Ik was altijd in de war als ik mensen de hele nacht over één drankje zag doen. Nu kan ik dat helemaal begrijpen.” 

Maar er is op het moment nog meer onderzoek nodig naar het gebruik van semaglutide als behandeling van een alcoholverslaving. Dr. Paul Kolodzik – een metabolisme specialist in Ohio die ook gespecialiseerd is in verslavingsgeneeskunde – is van mening dat het “het volgende grote ding in verslavings management zou kunnen zijn, zeker met betrekking tot alcohol”.

Beloningscentrum in de hersenen

Dr. Kolodzik beweerde dat sommige van zijn patiënten die semaglutide gebruiken als medicijn voor gewichtsverlies, aangeven dat ze niet langer snakken naar alcohol. Eenzelfde resultaat werd aangetoond in studies met ratten. 

Hoe zit dit precies? Er zijn een aantal redenen.

Medicijnen zoals semaglutide zorgen voor een meer verzadigd gevoel, zowel in je maag als in je hoofd, aldus Kolodzik. Dat zorgt er vervolgens voor dat het verlangen naar alcohol en voedsel wordt onderdrukt.

Ook beïnvloedt het middel het beloningscircuit van de hersenen, waardoor de dopamine ‘hit’ die iemand anders zou krijgen bijvoorbeeld een vette portie friet of een Martini wordt afgezwakt, zegt Dr. Joseph Volpicelli – psychiater en onderzoeker op het gebied van verslavende medicatie in Plymouth Meeting, Pennsylvania. Dat komt aardig overeen met wat Dr. Janice Jin Hwang vond. 

Ozempic als medicatie tegen alcoholverslaving?

Er is op het moment nog niet genoeg onderzoek uitgevoerd bij mensen om semaglutide door de FDA te laten goedkeuren als behandeling voor alcoholmisbruik. 

De enige studie die dit heeft onderzocht – en die gebruik heeft gemaakt van de meest rigoureuze onderzoeksopzet – vond geen significante vermindering van het aantal zware drink dagen bij verslaafde patiënten die een GLP-1 receptor agonist, zoals semaglutide, kregen versus degenen die een placebo kregen. 

Wat er wel werd aangetoond, is dat het medicijn de reactie van de hersenen op alcohol signalen verstoord, wat vervolgens kan leiden tot minder hunkering. Om de alcoholinname te verminderen, bleken de de GLP-1 agonisten bovendien het beste te werken bij patiënten met overgewicht. 

Volgens Volpicelli, die niet betrokken was bij de studie, zou dit middel voornamelijk voor bepaalde subgroepen nuttig zijn. Zo denkt hij dat mensen met een matige vorm van alcoholmisbruik hier ook baat bij kunnen hebben. 

Verder vindt Volpicelli het potentieel van semaglutide in de verslavingsgeneeskunde “echt opwindend”, maar zegt daarbij dat er meer onderzoek moet worden gedaan en dat die onderzoeken goed moeten worden opgezet. Hij meldt dat naltrexone, een geneesmiddel dat op vergelijkbare wijze de ‘feel-good’ effecten van alcohol tegengaat, al door de FDA is goedgekeurd en effectief is. Hij raadt mensen daarom aan dat middel eerst te proberen. 

Veelgestelde vragen over Ozempic