Pijn aan de lever

Pijn aan de lever door alcohol

Wanneer je regelmatig veel alcohol drinkt, heeft dit een negatief effect op de leverfunctie. Volgens A. Regev et al. in Alcoholism: Clinical and Experimental Research heeft alcoholconsumptie een duidelijke link met het versnellen van leverschade en verhoogt het de kans op levercirrose en leverkanker. Op deze pagina wordt uitgelegd hoe pijn aan de lever door alcohol wordt veroorzaakt en worden andere symptomen besproken die kunnen duiden op een chronische leveraandoening.


Hoe ontstaat pijn aan de lever?

Pijn aan de lever ontstaat door beschadigde levercellen, vaak als gevolg van veel en langdurig alcoholgebruik. De alcohol tast de vetstofwisseling van de lever aan, waardoor vet zich begint op te hopen en een ontsteking (leververvetting) ontstaat. Mensen met levervetting voelen onder andere (milde) pijn rechtsboven in de buik (de lever ligt rechts in de bovenbuik).

Leververvetting door regelmatig alcohol drinken is de meest voorkomende leverbeschadiging, en vormt volgens M. Duryee et al. in American Journal of Physiology-Gastrointestinal and Liver Physiology de opmaat voor meer ernstige leveraandoeningen, waaronder alcoholische hepatitis en levercirrose. Leverpijn is ook een mogelijk symptoom bij deze andere aandoeningen.

DIRECT IEMAND AAN DE LIJN?

Bel voor advies

bel 020 - 532 0030
Ma-Vrij van 07:00 - 22:00

Wat zijn de oorzaken van pijn aan de lever?

Leververvetting door langdurig alcoholgebruik behoort tot de meest voorkomende oorzaak van pijn aan de lever. Je kunt ook een vetlever krijgen wanneer je geen alcohol drinkt. In een studie door L. Kim et al. in Obesity werd bijvoorbeeld vastgesteld dat niet-alcoholische leververvetting een risicofactor is bij mensen met overgewicht of obesitas. Pijn aan de lever krijgen kan daarnaast een teken zijn van andere leveraandoeningen, mogelijk als gevolg van alcohol, zoals een acute leverontsteking, leverfalen en leverkanker.

Dit zijn mogelijke oorzaken van pijn aan de lever:

  • Een vetlever door overmatig en regelmatig alcohol drinken
  • Niet-alcoholische leververvetting (als gevolg van overgewicht of obesitas)
  • Diabetes (bloedsuiker wordt door de lever omgezet in vet)
  • Alcoholische hepatitis of virale hepatitis
  • Leverfalen
  • Leverkanker

Wat zijn de symptomen van pijn aan de lever?

De symptomen van pijn aan de lever zijn meestal beperkt tot geelzucht en vermoeidheid, naast de pijn zelf. Doordat de lever geen pijnreceptoren heeft, is het bovendien soms lastig te identificeren waar de pijn precies vandaan komt.

Pijn aan de lever wordt door het lichaam opgepikt door de zenuwen in het omliggende membraan, waardoor ander orgaanfalen (zoals de omringende galblaas of nieren) ook aan de grondslag kan liggen van de pijn.

Volgens H. Vözlke in World Journal of Gastroenterology is er geen sprake van verschil in de symptomen tussen leververvetting als gevolg van alcohol drinken en niet-alcoholische leververvetting. Een arts moet daarom meestal door diagnostische tests vaststellen wat de precieze oorzaak van de leverontsteking is.

Dit zijn mogelijke symptomen bij pijn aan de lever:

  • (Vage) pijn in de rechterbuik (de lever ligt rechts in het lichaam)
  • Geelzucht: de huid en oogwit krijgen een gelige tint
  • Vermoeidheid

Welke 4 stadia kent de leverbeschadiging door alcohol?

Leverbeschadiging door alcohol vindt normaliter in 4 verschillende stadia plaats: leververvetting, leverontsteking, levercirrose en ten slotte leverkanker. Soms spreekt men van 5 stadia, in dat geval wordt de overgangsfase (leverfibrose) van een leverontsteking naar levercirrose ook meegenomen. Volgens een studie door C. Loguercio et al. in Digestive and Liver Disease is het zeker in de eerste stadia lastig te herkennen hoe vergevorderd de schade aan de lever is, waardoor leverpunctie meestal noodzakelijk is voor een duidelijke diagnose.

Leververvetting (steatose)

Het eerste stadium van leverbeschadiging door regelmatig en overmatig alcohol drinken is leververvetting, ook wel steatose genoemd. Door beschadiging van de levercellen genereert de lever teveel velt en zwelt deze op, waardoor je er last van begint te krijgen. Symptomen ontbreken echter in veel gevallen of zijn niet duidelijk genoeg, waardoor veel mensen niet doorhebben dat ze een vetlever hebben. Zo bleek uit een onderzoek door M. García Ureña et al. in World Journal of Surgery dat er in donorlevers regelmatig onverwacht steatose voorkomt.

Leverontsteking (alcoholische hepatitis)

Wanneer je regelmatig alcohol drinkt met een vetlever, kun je een chronische ontsteking aan de lever krijgen. Alcoholische hepatitis is echter ook mogelijk als acute aandoening, meestal als gevolg van een extreem hoge alcoholconsumptie. Bij een leverontsteking raakt het leverweefsel permanent beschadigd en ontstaan littekens (dit wordt fibrose genoemd).

Volgens een studie uit 2017 door A. Ariel et al. zijn patiënten met alcoholische hepatitis vaak lastig te diagnosticeren, onder meer door een gebrek aan pijn en andere duidelijke symptomen. Behandeling komt hierdoor vaak te laat om ernstige permanente schade te voorkomen.

Levercirrose

De derde fase van leverbeschadiging door alcohol is levercirrose. Door toenemend littekenweefsel als gevolg van een leverontsteking werkt de lever dan steeds minder goed. De structuur van de lever wordt aangetast en door de beschadigingen krijgen symptomen steeds duidelijker de bovenhand, zoals gewichtsverlies, vermoeidheid en spierzwakte. Ook depressie en psychische klachten komen relatief vaak voor bij levercirrose, volgens onder meer een veel geciteerde studie uit 2005 door G. Bianchi et al.

Leverkanker

Wanneer de lever dusdanig beschadigd is geraakt, neemt de kans op leverkanker significant toe. Volgens cijfers van het UMC Utrecht hangt leverkanker bij vier op de vijf patiënten samen met levercirrose.


Wat moet je doen als je pijn hebt aan je lever?

Wanneer je pijn aan je lever voelt als gevolg van een vetlever, is het algemene advies om alcoholconsumptie in elk geval voor een bepaalde periode te stoppen. Het is mogelijk om een vetlever weer grotendeels of zelfs volledig te laten herstellen wanneer je tijdelijk geen alcohol drinkt. Volgens R. Rühl et al. in Digestive Diseases duurt het normaliter 6 tot 12 weken voordat de leverfunctie dan weer naar normale niveaus terugkeert.

Je kunt het volgende doen als je pijn aan de lever hebt:

  • Consulteer met een medische professional om de oorzaak van de pijn vast te stellen.
  • Stop met alcohol drinken voor in elk geval 1 maand tijd.
  • Beweeg voldoende en eet gezond. Volgens A. Marina et al. in Nutrients zorgt het vermijden van het eten van vetten en verzadigde vetten voor een afname aan levervet.
  • Matig alcoholgebruik in de toekomst. Volgens de Richtlijnen goede voeding van de Gezondheidsraad uit 2015 is één glas alcohol per dag maximaal aanbevolen voor een gezonde leverfunctie.

Stoppen met alcohol

Stoppen met alcohol is ontzettend belangrijk om pijn en verdere schade aan de lever (en de rest van het lichaam) te voorkomen. Zelfs beperkte hoeveelheden alcohol zijn volgens S. Wegner et al. in Alcoholism: Clinical and Experimental Research al van dusdanig verstorende aard dat de kans op verdere schade aan de lever significant is.

Uit een veel geciteerde studie door A. Parés et al. in Journal of Hepatology blijkt dat door het stoppen met overmatig alcoholgebruik het leverweefsel aanzienlijk kan herstellen, ook als het stadium van een leverontsteking al gepasseerd is.

Wanneer je door een lichamelijke afhankelijkheid aan alcohol moeite hebt om het alcoholgebruik zelf te remmen of stoppen, is het raadzaam om gespecialiseerde hulp te zoeken. Bel 020 – 532 0030 voor een telefonisch consult over een behandeling die bij jouw situatie aan kan sluiten.

Lees hier meer over alcoholverslaving


Veelgestelde vragen

Hoe weet je of je lever beschadigd is?

Het is vaak lastig om te weten of je lever beschadigd is doordat pijn en andere symptomen zich nauwelijks of in een laat stadium presenteren. Bij vermoedens van een beschadigde lever is het daarom verstandig om altijd een arts te raadplegen, die een correcte diagnose kan stellen via tests en een leverpunctie.

Waar heb je pijn als je last van je lever hebt?

Wanneer je last hebt van je lever, kun je een vage, meestal milde pijn voelen in je rechterbuik in het gebied rondom de lever. Ook is het mogelijk dat je last hebt van je spieren.

Wat zijn de eerste symptomen van levercirrose?

Vermoeidheid, verminderde eetlust en gewichtsverlies zijn veelvoorkomende eerste symptomen van levercirrose.

bel Bel ons voor advies