Het 12-stappen-plan is een populair behandelprogramma. Het wordt ook in Nederland veel toegepast.

Twaalfstappenplan

Een populair behandelingsplan waar zowel nationaal als internationaal veel mee gewerkt wordt in klinieken is het 12 stappenplan. Het 12 stappenplan is ook wel bekend als het Minnesota model en werd al in de jaren 30 van de vorige eeuw gebruikt door de Anonieme Alcoholisten in de Verenigde Staten.

Het plan staat dan ook wel bekend als de twaalf stappen van de AA of het AA stappenplan.

DIRECT IEMAND AAN DE LIJN?

Bel voor advies

085 - 029 11 18
In samenwerking met Vincere

Wat is het 12 stappenplan?

De 12 stappen omschrijven feitelijk de weg naar het herstel, vanaf het allereerste moment dat je erkent een probleem te hebben, tot aan het einde van de behandeling wanneer je zelf herstelt bent en jouw ervaringen doorgeeft aan andere verslaafden.

De bedoeling is dat je ook deze mensen probeert te helpen om te herstellen. Alhoewel de stappen door de AA (Anonieme Alcoholisten) in het leven zijn geroepen, zijn de twaalf stappen ook uitermate geschikt voor andere soorten verslavingen.

KLIK HIER

Lees ook onze Nazorg pagina

Val niet terug na een behandeltraject. Lees hier hoe je dat aanpakt.

Uitgelicht

De 12 stappen van het Minnesota Model

De 12 stappen van het Minnesota Model zijn al meer dan 80 jaren oud. Het taalgebruik is dan ook niet meer helemaal van deze tijd. Daarnaast bevatten de oorspronkelijk stappen ook een religieuze insteek, waarbij de hulp van een hogere macht wordt aangeroepen.

Ben je niet gelovig? Dat is uiteraard geen probleem. In de loop van de jaren zijn de twaalf stappen gemoderniseerd, zodat ze ook zonder religieuze insteek goed gebruikt kunnen worden.

Hieronder lees je de oude en de moderne 12 stappen.

Huidige 12-stappenplan
Originele 12-stappenplan

Voor de moderne tijd zijn de stappen als volgt²:

1. Erken het probleem

2. Geef toe dat je hulp nodig hebt

3. Aanvaard de hulp

4. Maak een balans op van je leven

5. Beken je eigen misstappen en de misstappen tegenover anderen

6. Ontdek je eigen zwakheden en tekortkomingen

7. Werk aan je eigen zwakheden en tekortkomingen

8. Maak een lijst van mensen die je schade hebt berokkend

9. Zoek contact met deze mensen en probeer het goed te maken

10. Kijk voortaan kritisch naar jezelf en erken direct je eigen fouten

11. Vind een manier om rust te vinden in je leven, bijvoorbeeld door meditatie of door gebed

12. Help anderen en geef je eigen ervaringen door

De originele twaalf stappen¹ van de Anonieme Alcoholisten zijn als volgt:

1. Wij erkenden dat wij machteloos stonden tegenover de alcohol – dat ons leven stuurloos was geworden.

2. We kwamen ertoe te geloven dat een Macht groter dan wijzelf ons weer geestelijk gezond kon maken.

3. Wij besloten onze wil en ons leven over te geven in de hoede van God, zoals ieder van ons "Hem persoonlijk aanvaardt".

4. We maakten een diepgaande en onbevreesde morele balans op van ons leven.

5. Wij bekenden tegenover God, tegenover onszelf en tegenover een ander mens de juiste aard van onze misstappen.

6. We waren volkomen bereid om God al onze karakterfouten te laten wegnemen.

7. We vroegen Hem nederig onze tekortkomingen weg te nemen.

8. We maakten een lijst met de namen van allen die door ons schade en leed hadden ondervonden en verklaarden ons bereid om dit bij hen allen goed te maken.

9. Wij hebben waar het mogelijk was dit rechtstreeks weer met zulke mensen goedgemaakt, behalve wanneer dit hen of anderen zou kwetsen.

10. We maakten er een gewoonte van onszelf te onderzoeken en erkenden direct de fouten die we hadden gemaakt.

11. Wij trachten door gebed en overdenking ons contact met God, hoe ook ieder van ons Hem persoonlijk aanvaardt, te verdiepen, en baden Hem enkel ons zijn wil te doen kennen en om de kracht die te volbrengen.

12. Nu deze Stappen ons tot geestelijke bewustwording hebben geleid, hebben wij geprobeerd deze boodschap aan alcoholisten door te geven en deze principes bij al ons doen en laten toe te passen.

Minnesota model kritiek

Alhoewel het 12 stappenplan ook in Nederland veel wordt gebruikt in de strijd tegen een verslaving, is er ook kritiek³ op het Minnesota model.

Omdat een deel van de verslaafden zich niet verbonden voelt met een hogere macht, staan ze niet achter het stappenplan. Wel is het zo dat godsdienst en levensovertuiging in de moderne variant minder van toepassing is.

Daarnaast biedt het stappenplan weinig ruimte aan context. Een verslaving verschilt per individu en volgens veel specialisten is een individuele aanpak nodig. De oorzaak van de verslaving is namelijk per individu anders. Dat is iets waar in het Minnesota model weinig speelruimte voor is.

Het oorspronkelijke model benadrukt daarnaast dat een verslaving een sociaalpsychologisch probleem is dat kan worden opgelost door verslaafden steun te bieden. Het gaat voorbij aan het feit dat verslaving een ziekte is.

Toch moet hierbij gezegd worden dat het 12 stappenplan inmiddels flink is aangepast aan de moderne tijd, waardoor er meer ruimte is voor context en een individuele aanpak. Klinieken gaan hier allen op een eigen wijze mee om.