Alcoholverslaving: Wat is het? Symptomen en behandeling

Het nuttigen van alcohol wordt in onze maatschappij als volkomen normaal beschouwd. Vele Nederlanders drinken een biertje of een glas wijn na een lange dag werken, tijdens feesten en partijen of gewoon thuis.

Soms drinken we ook wel eens een paar glazen alcohol teveel. Zolang dit geen gewoonte wordt, is er verder weinig aan de hand en is opname in een afkickkliniek niet nodig. Maar het gevaar van een alcoholverslaving ligt op de loer.

Als alcohol langzaam aan je leven begint over te nemen, is het een ander verhaal. We spreken van een alcoholverslaving als alcohol drinken belangrijker voor je is dan familie, relaties of werk.

Een alcoholverslaving komt nooit ineens opzetten. Een alcoholverslaving krijg je heel geleidelijk en is een proces dat bestaat uit verschillende fases.

Als je veel drinkt in een korte tijd, kunnen er gaten in je geheugen ontstaan en weet je niet meer wat er precies is gebeurd. Dat heet een black out.

Lees hier meer over een black out door alcohol

Wat is alcoholverslaving?

Een alcoholverslaving is een ziekte die ontstaat wanneer je de controle verliest over je drankgebruik. Het ontwikkelen van een geestelijke afhankelijkheid kan vrij ongemerkt gaan. Veel mensen herkennen de alcoholverslaving symptomen pas wanneer er al sprake is van serieus alcoholisme.

Ook wanneer alcoholisme in een later stadium wordt herkend, of samengaat met één of meerdere psychische problemen (een zogenaamde dubbele diagnose), bestaan er meerdere opties in de verslavingszorg om je effectief en veilig van je verslaving af te helpen.

Een alcoholverslaving kan echt iedereen overkomen, onafhankelijk van cultuur, sociale klasse of intelligentie. Een “typische alcoholist” bestaat dus niet. Aan de andere kant wordt niet iedereen zomaar verslaafd aan alcohol. Of iemand wel of niet verslaafd wordt, heeft met veel zaken te maken, waaronder opvoeding, genetische aanleg en andere omstandigheden.

Wanneer ben je alcoholverslaafd?

Bij een alcoholverslaving is het niet meer een kwestie van 'willen' drinken, maar 'moeten' drinken.

Er treedt tolerantie op, wat betekent dat, bij regelmatig drinken, het effect bij dezelfde hoeveelheid alcohol steeds minder wordt. De persoon zal zo steeds meer alcohol nodig hebben om een effect te voelen en daardoor meer gaan drinken.

Afhankelijkheid kun je verdelen in geestelijke afhankelijkheid en lichamelijke afhankelijkheid.

Bij geestelijke afhankelijkheid voel je je niet meer prettig zonder alcohol. Je hebt drank nodig om goed te kunnen functioneren. Het verlangen naar alcohol en niet kunnen drinken zal bovendien invloed hebben op je stemming.

Ben je lichamelijk verslaafd geraakt aan alcohol, dan zul je last krijgen van ontwenningsverschijnselen wanneer je stopt met drinken. Voorbeelden van dergelijke symptomen zijn zweten, trillen, slecht slapen en je angstig en gespannen voelen.

Meer lezen over afkickverschijnselen alcohol.

Kenmerken alcoholverslaving

Een alcoholverslaving kan voortkomen uit langdurig alcoholgebruik. Hieronder een lijst van signalen die wijzen op een alcoholverslaving.

• Fysieke problemen
• Een of twee drankjes zijn niet genoeg
• Drinken om problemen te vergeten of van stemming te veranderen
• Ruzie met naasten over drankprobleem
• Pogingen om te stoppen
• Problemen op het werk
• Ontwenningsverschijnselen

Iemand die teveel drinkt of verslaafd is, drinkt vaker in situaties waarin hij of zij andere mensen in gevaar kan brengen, zoals in het verkeer. Ook verwaarlozen verslaafden verantwoordelijkheden en proberen ze hun probleem geheim te houden.

Gevolgen alcoholverslaving

Als je per dag een grote hoeveelheid alcohol drinkt, loop je het risico dat je geestelijk en lichamelijk afhankelijk wordt: verslaafd dus. Andere gevaren van bovenmatig alcoholgebruik zijn:

Psychische gevolgen

Alcohol heeft naast schadelijke lichamelijke effecten, allereerst vooral impact op je geestelijke gesteldheid. Langdurig veel drinken gaat langzaamaan steeds meer aan je vreten. Als je continu problemen verdrinkt, bestaat het risico dat je een depressie ontwikkelt. Alcoholisme en depressiviteit gaan regelmatig hand in hand.

Ook andere serieuze problemen als slapeloosheid, angstige gevoelens, geheugenstoornissen en agressieve uitspattingen zijn vaak voorkomende effecten van langdurig veel drinken.

Lichamelijke gevolgen

Alcohol is bijzonder giftig voor het menselijk lichaam. Vooral de lever van zware drinkers krijgt het zwaar te verduren, maar alcohol is ook zeer schadelijk voor je hart en bloedvaten. Bovenmatig alcoholgebruik verhoogt daarnaast het risico op verschillende soorten kanker.

Lichamelijke afhankelijkheid is bij langdurig gebruik een reëel probleem, zeker wanneer je wilt stoppen. Het kan gevaarlijk om ineens te stoppen met drinken. Zoek daarom altijd professionele begeleiding om je, niet alleen geestelijk, maar ook medisch te laten begeleiden.

Sociale gevolgen

Alle verslavingen hebben impact op je leven. Ook al denk je misschien nog goed te kunnen functioneren, toch is de kans groot dat je onbewust je leven gaat inrichten rondom je alcoholgebruik. De schadelijke effecten van langdurig alcoholisme bouwen langzaam op.

Een alcoholverslaving kan, soms vanuit het niets, bijdragen aan het ontstaan van serieuze financiële problemen en moeilijkheden in sociale relaties en personen in je directe omgeving. Ook bestaat er een kans dat je minder gaat presteren op je werk of op school, met alle mogelijke gevolgen van dien.

Lees hier meer over de gevolgen van een alcoholvergiftiging

Symptomen alcoholverslaving

Een regelmatige drinker is niet per definitie verslaafd. Of iemand een verslaving heeft, hangt vooral af van de beleving en het gebrek aan controle van het gebruik.

Wanneer je dwangmatig en obsessief bezig bent met alcohol drinken, de verdovende effecten van alcohol gebruikt om te ontsnappen aan je dagelijkse leven en/of problemen, of de controle over je gebruik en gedrag verloren bent, dan spreken we van een serieuze alcoholverslaving.

Symptomen van een alcoholverslaving zijn:

• Trillen en zweten
• Slaapproblemen
• Hersenbeschadigingen
• Hart- en vaatziekten
• Geestelijke verwarring
• Infecties en schade aan organen
• Leveraandoeningen
• Vaker ziek
• Slecht eten en ondervoeding
• Depressie, stress en andere psychische problemen
• Slechte concentratie
• In ergste gevallen psychose

Hulp bij alcoholverslaving

De eerste en belangrijkste stap op weg naar 'genezing' en het afkicken van alcohol is erkennen van het alcoholprobleem. Misschien hebben mensen in je omgeving wel eens geprobeerd met je te praten over je alcoholgedrag, maar wilde je hier niets van weten.

Als alcohol echter je leven begint over te nemen en je niet weet wat je moet doen, dan is het erkennen van het probleem stap één. Het kan soms moeilijk zijn om te accepteren dat je hulp nodig hebt. Het is geen schande: honderdduizenden mensen zijn je voorgegaan, van wie velen met professionele hulp en behandeling de controle hebben weten terug te winnen.

Behandeling alcoholverslaving

Hou een alcoholverslaving niet voor jezelf, maar praat erover met je huisarts. De huisarts kan jou vervolgens doorverwijzen naar de juiste hulp bij verslaving.

Veranderingen zijn noodzakelijk om de onderliggende problematiek aan te pakken en de negatieve gevolgen van alcoholisme aan te vechten. Abrupt stoppen met drank kan gevaarlijk zijn, daarom is er vaak eerst een detox behandeling nodig. Er wordt besloten of een klinische opname het beste is, of dat je ambulant geholpen kunt worden. Het proces begint over het algemeen met een intake waar wordt besproken welke behandelingen er zijn en welke het beste bij je past.

Afkickkliniek Alcohol

Je vindt een overzicht van afkickklinieken op het gebied van een alcoholverslaving op deze website. De kosten van een behandeling in een afkickkliniek worden voor het grootste deel door de zorgverzekeraar vergoed.

De afkickkliniek zal op professionele wijze de alcoholverslaving aanpakken om je leven weer op orde te krijgen zonder alcohol.

Ook het buitenland behoort tot de opties. Bekijk onze pagina: Afkicken Zuid Afrika bijvoorbeeld. 

Ontwenningsverschijnselen

Omdat je lichaam na langdurig alcohol gebruik gewend is geraakt aan een constante hoeveelheid alcohol per dag, is het tijdens een behandeling in een kliniek eerst nodig om je lichaam te ontgiften. Het is belangrijk om dit onder medische begeleiding te doen: te snel stoppen met drinken kan gevaarlijke effecten hebben.

Ontwenningsverschijnselen zijn tijdens het proces van afkicken van een alcoholverslaving normaal om te ervaren. De symptomen kunnen uiteen lopen van slecht slapen tot een gespannen gevoel. Ook sombere of depressieve gevoelens en allerlei fysieke ongemakken zoals zweten, trillen en een hoge bloeddruk komen regelmatig voor.

Een alcoholverslaving overwin je zelf, maar nooit alleen.

Lees ook dit artikel: AA meeting