Xanax / Alprazolam wat zijn de effecten?

Alprazolam, in de volksmond beter bekend onder de merknaam Xanax, is een medicijn dat vooral wordt gebruikt voor het onderdrukken van onrust, angst en spanning. Alprazolam geneest niet de achterliggende oorzaken van deze klachten. Het is een symptoombestrijdend medicijn: het is erg effectief om klachten tijdelijk te onderdrukken.

Het medicijn wordt daarom vaak voor een korte periode voorgeschreven. De periode met verminderde klachten kan vervolgens worden gebruikt om de achterliggende oorzaken van de klachten te behandelen met therapie of andere medicijnen.

Bij het gebruiken van Alprazolam, is het erg belangrijk om altijd de aanwijzingen van je arts nauwkeurig en consequent op te volgen, omdat het risico op lichamelijke afhankelijkheid (verslaving) erg groot is wanneer je Xanax langer dan voorgeschreven gebruikt.
Voel je dat je geen controle meer hebt over je Xanax-gebruik? Je kunt ons altijd bellen.

DIRECT IEMAND AAN DE LIJN?

Bel voor advies

020 - 532 0030
Ma-Vrij van 08:00 - 22:00
Weekend 12:00 - 17:00

Wat is Xanax?

Xanax is een medicijn dat behoort de categorie geneesmiddelen die benzodiazepinen worden genoemd, ook wel bekend als benzo’s, slaappillen of pammetjes (de meeste benzodiazepinen hebben namen die eindigen op -pam). Alprazolam heeft een kalmerende, rustgevende en ontspannende werking en behoort tot de anxiolytica: medicijnen met een angst-remmende werking. Dit soort medicijnen zijn alleen verkrijgbaar op doktersrecept.

MEER DE VERDIEPING IN: De werking van benzodiazepinen als kalmeringsmiddel

Alprazolam heeft, net als alle andere benzo’s, een sterk effect op een specifiek chemisch stofje in de hersenen: GABA. Deze neurotransmitter heeft een dempende werking op je brein: het remt de activiteit van hersengebieden die overactief zijn.

GABA hoort van nature door je hersenen aangemaakt te worden, maar dit gebeurt niet bij iedereen in voldoende mate. Onrustige, angstige en opgejaagde gevoelens kunnen hier gevolgen van zijn. Xanax helpt om de hoeveelheid GABA in je hersenen aan te vullen, zodat de hyperactieve hersengebieden worden onderdrukt en je je rustiger en ontspanner voelt.

Alprazolam is één van de vele verschillende soorten benzodiazepinen die op de markt verkrijgbaar zijn. Andere bekende en veelgebruikte soorten benzo’s zijn diazepam (ook wel bekend als valium), lorazepam, oxazepam en temazepam.

Alle typen benzodiazepinen werken op een vergelijkbare manier: ze verhogen het GABA-gehalte in de hersenen. Het belangrijkste onderscheid tussen de verschillende typen, zit in de snelheid waarmee ze werken.

Het ene type benzo wordt sneller opgenomen door het lichaam dan andere typen. Ook de snelheid waarmee de werkzame stof wordt afgebroken verschilt. Er wordt onderscheid gemaakt tussen kort werkende, middellang werkende en lang werkende benzo’s.

Hoe lang werkt Xanax?

Voor de behandeling van onrust, paniekaanvallen en problemen met inslapen, worden vooral kort werkende benzo’s, zoals Xanax, oxazepam en temazepam, gebruikt. Deze middelen werken na ongeveer 30 minuten en het effect houdt zo’n 6 uur aan. Voor problemen met doorslapen worden vooral middellang werkende benzo’s zoals lorazepam gebruikt. Lang werkende benzo’s, waaronder diazepam, beginnen te werken na een aantal uren en geven zo’n 12 tot 24 uur verlichting. Deze middelen worden vooral voorgeschreven bij chronische angst en onrust.

Het korte antwoord op deze vraag is: ja. Door langere tijd achter elkaar een benzodiazepine zoals alprazolam te gebruiken, raakt je lichaam gewend aan het signaal wat dit type medicijnen afgeven en zullen je hersenen als gevolg hiervan, van zichzelf steeds minder GABA aan gaan maken. Je hebt dus een steeds hogere dosis Xanax nodig om hetzelfde effect te bereiken.

Op het moment dat je, na een langere periode van medicijngebruik, stopt met het gebruik van alprazolam, ontvangen je hersenen geen signaal meer dat de productie van GABA omhoog moet. Het GABA-gehalte zakt hierdoor tot onder het normale, natuurlijke niveau. De onrust, angst en/of slaapproblemen kunnen hierdoor net zo heftig, of soms zelfs heftiger, terugkomen. Het is dus van groot belang om de voorschriften van je arts nauwkeurig te volgen.

Wanneer de klachten even heftig, of zelfs heftiger, terugkomen, is het verleidelijk om je rust en kalmte terug te vinden door alprazolam te blijven slikken. Voel je dat je aan deze verleiding geen weerstand kunt bieden, of gebruik je al langere tijd onafgebroken Xanax? Neem dan altijd contact op met je arts.

Samen met je arts kan er gezocht worden naar een alternatieve behandeling of medicijn. Onthoud altijd dat, hoe langer je doorgaat met het gebruik van een medicijn als Xanax, hoe meer last van ontwenningsverschijnselen je krijgt wanneer je het gebruik gaat afbouwen.

Lees ook: Wat te doen tegen ontwenningsverschijnselen medicijnen?

Hoe lang kan ik Xanax gebruiken zonder risico’s?

Xanax is een middel wat bedoeld is om slechts voor een korte periode te gebruiken. Het wordt aangeraden om het medicijn na 2 weken af te bouwen en er na 4 weken helemaal mee te stoppen. Zo wordt voorkomen dat lichamelijke afhankelijkheid ontstaat.

Een alprazolam behandeling zorgt voor een periode van ontspanning, rust en kalmte. Het wordt hierdoor mogelijk om de onderliggende oorzaken van klachten effectiever aan te pakken. Dit kan bereikt worden door therapeutische of psychologische behandelingen, maar ook door ontspanningsoefeningen, meditatie en lifestyle coaching.

Het is bij zowel kort als langdurig gebruik verstandig om een afbouwschema te volgen en niet van het ene op het andere moment te stoppen met het gebruik. Doe je dit wel, dan is de overgang voor je hersenen te groot, met als gevolg een verstoorde balans van de chemische stofjes in je brein, wat weer resulteert in heftige ontwenningsverschijnselen en een grote kans op het terugkeren van je klachten.

Een regulier afbouwschema neemt een aantal weken de tijd om het gebruik van een benzodiazepine als alprazolam helemaal te beëindigen. Bespreek bij de start van een behandeling met je arts hoe het verloop van de doseringen eruit komt te zien. Probeer zoveel mogelijk rekening te houden met stressvolle periodes en plan een behandeling, waar mogelijk, in een relatief rustige periode, zodat je de effecten van de behandeling kunt gebruiken om (onder begeleiding) de oorzaken van je klachten aan te pakken.

Tot slot

Het gebruik van alprazolam kan in sommige specifieke situaties gepaard gaan met zwaarwegende risico’s. Personen met een hoge verslavingsgevoeligheid hebben altijd een verhoogd risico op afhankelijkheid.

Net als bij elk ander medicijn, moeten de voor- en nadelen van Xanax voor jouw specifieke situatie zorgvuldig overwogen worden door de behandelend arts en jijzelf. Vraag in ieder geval naar de beschikbare alternatieven zodat je weloverwogen, op basis van de juiste feiten en verwachtingen, kunt besluiten of Xanax voor jou de beste optie is.