Stoppen met alcohol: Tips, effecten en behandeling

Stoppen met alcohol is geen gemakkelijke opgave. Doordat alcohol drinken zo maatschappelijk is ingeburgerd, zijn er altijd externe signalen en stimuli waardoor je weer wilt drinken. Vaak is professionele begeleiding vereist om van een afhankelijkheid van alcohol af te komen.

Op deze pagina wordt uitgelegd wat de voordelen en effecten van het stoppen met alcohol zijn. Ook worden tips gegeven om succesvol te stoppen met alcohol drinken.

Tips stoppen met alcohol

Wanneer je wilt stoppen met het drinken van alcohol, is het belangrijk dat je erin slaagt om voor een langere periode alcohol te vermijden. Uit een studie in 2000 door S. Hölter et al. bleek namelijk dat korte opeenvolgende periodes van alcoholgebruik en geheelonthouding juist de ontwikkeling van een alcoholverslaving kunnen bespoedigen.

Het zelfstandig minderen van alcohol op geleidelijke basis is daarom vooral verstandig wanneer er sprake is van slechts een relatief milde afhankelijkheid van alcohol. Bij een zware alcoholverslaving is het meestal niet mogelijk om geleidelijk te stoppen met drinken, volgens onder meer A. Sachdeva et al. in Journal of Clinical and Diagnostic Research. In dergelijke gevallen is helemaal stoppen met drinken, ondanks de mogelijk heftige ontwenningsverschijnselen, de aanbevolen optie.

Dit zijn enkele tips om succesvol te stoppen met alcohol:

• Lees je in over de effecten die alcohol kan hebben op je gezondheid, relaties en dagelijkse humeur. Zo begrijp je beter hoe bepaalde kwalen, gezondheidsklachten en je dagelijkse kwaliteit van leven verband kunnen houden met je alcoholgebruik.
• Breng het drinken in kaart om de grootte van het probleem onder ogen te zien. Houd bijvoorbeeld een of twee weken lang een dagboek bij en leg vast wanneer je alcohol drinkt (op gezette tijden, de hele dag door) en in welke hoeveelheden (de standaard voor een glas alcohol is 10 gram alcohol. Dit komt ongeveer overeen met een vaasje bier, 100 ml glas wijn of 35 ml aan sterke drank).
• Stel vast of je een lichamelijke en geestelijke afhankelijkheid aan alcohol hebt. Drink alcoholvrij of beperk je tot dranken met een relatief laag alcoholvolume voor een bepaalde periode. Bespeur je geen tot nauwelijks ontwenningsverschijnselen en kun je binnen enkele weken vanzelf volledig stoppen met drinken, dan was de initiële afhankelijkheid waarschijnlijk beperkt.
• Zoek afleiding tijdens het proces van stoppen en zorg dat je lichamelijk en mentaal voortdurend bezig bent. Ga dagelijks een eindje wandelen of op een gezet tijdstip sporten. Stort je op een hobby. Volg een cursus mediteren.
• Als je in de verleiding komt om te drinken, zorg dan dat je een plan houdt om aan deze verleiding te ontsnappen. Spreek bijvoorbeeld met iemand in je omgeving af dat je bij een moeilijk moment kan vragen om hulp.

DIRECT IEMAND AAN DE LIJN?

Bel voor advies

020 - 532 0030
Ma-Vrij van 07:00 - 22:00

Wat zijn de voordelen van stoppen met alcohol?

Stoppen met alcohol heeft verschillende positieve voordelen voor je lichamelijke en psychische gezondheid. Volgens H. Scherübl in Visceral Medicine kan het stoppen met drinken onder meer het risico verlagen op het krijgen van de verschillende vormen kanker die aan alcoholgebruik zijn gelinkt.

Een afhankelijkheid aan alcohol brengt volgens verslavingsexpert Thomas Cargiulo een verhoogd risico op verwondingen met zich mee door verminderde coördinatie en balans, toegenomen reactietijd en effecten op je beoordelingsvermogen. Door te stoppen of minderen met alcohol verklein je daarom ook de kans op ongelukken en andere verwondingen die samenhangen met alcoholgebruik.

Dit zijn mogelijke voordelen wanneer je stopt met alcohol:

• Verbeterd slaapritme en meer kwalitatieve slaap. Overmatig alcoholgebruik en slecht slapen gaan vaak samen, zo stelt onder meer een studie uit 2017 in Sleep and Vigilance.
• Gezonder hart en cardiovasculair stelsel
• Minder vatbaar voor ziektes door een sterker immuunsysteem.
• Verlaagde kans op kankers en leverziekten gelinkt aan alcoholgebruik
• Verlaagde kans op verwondingen door ongelukken
• Verlaagde stress- en angstniveaus en een verbeterd humeur
• Verbeterde sociale relaties, zowel in de privésfeer als op werk

Wat zijn de effecten van stoppen met alcohol?

Er zijn verschillende effecten op de korte en lange termijn als gevolg van het stoppen met alcohol drinken, zowel voor de gezondheid als op je omgeving en kwaliteit van leven. Wanneer je lichaam afhankelijk is van alcohol, kun je (ernstige) ontwenningsverschijnselen krijgen die meestal na twee weken overgaan. De angst en negatieve gevoelens die je in deze fase van het onthouden van alcohol voelt, dragen volgens S. Gajbhiye et al. in Current Clinical Pharmacology bij aan een mogelijke terugval en kunnen ervoor zorgen dat je weer gaat drinken.

Stoppen met alcohol heeft ook sociale effecten. Alcoholconsumptie begint vaak in een sociale setting (ergens gaan drinken met vrienden) en wordt door dit sociale aspect voortdurend aangemoedigd. Wanneer je wilt minderen of stoppen met drinken, kan dit moeilijke momenten opleveren waarbij je moet kiezen tussen uitgaan of thuisblijven. Een studie door M. Litt et al. in Journal of Consulting and Clinical Psychology wees daarom op het belang van het veranderen en ondersteunen van iemands sociale netwerk.

Effecten bij het stoppen met alcohol omvatten onder meer:

• Ontwenningsverschijnselen als gevolg van lichamelijke afhankelijkheid van alcohol, variërend van misselijkheid, hoofdpijn en zweten tot angstaanvallen, hallucinaties en een delirium tremens
• Wegvallen van sociale netwerken die gestoeld waren op regelmatige alcoholconsumptie
• Verbeterde sociale relaties die leden door overmatig alcoholgebruik
• Positieve lichamelijke en geestelijke effecten op de korte en lange termijn (zie ook bovenstaande kopje voor deze voordelen)
• Verhoogde kwaliteit van leven, meer energie om (nieuwe) dingen te ondernemen

Afkickkliniek voor alcohol

Bij een zware afhankelijkheid aan alcohol is professionele hulp nodig om succesvol te stoppen met drinken; dergelijke hulp vindt vaak in een afkickkliniek plaats. Omdat ontwenningsverschijnselen ernstiger en soms zelfs levensbedreigend kunnen zijn (zoals een delirium tremens) bij een zware afhankelijkheid, is het belangrijk dat er professionals aanwezig zijn om mogelijk beste directe medische hulp te verlenen.

Mensen met een zware verslaving aan alcohol lopen ook een groter risico om later terug te vallen in hun destructieve alcoholgebruik. Volgens W. Vanderplasschen et al. in Archives of Public Health is voortdurende zorg daarom van groot belang. Dit kan door regelmatige check-ups bij een huisarts of binnen de context van een kliniek.

Wanneer iemand wilt stoppen met drinken, zijn er verschillende behandeltrajecten mogelijk bij een afkickkliniek. Nadat de eerste fase van afkickverschijnselen van alcohol is voltooid, wordt in samenspraak met de betrokkenen een behandelplan uitgevoerd om ook de geestelijke afhankelijkheid aan alcohol te behandelen.

Hoe dit behandelplan er precies uitziet is onder meer afhankelijk van de onderliggende oorzaken, leeftijd en persoonlijke situatie. Bel 020 – 532 0030 voor een telefonisch consult over een geschikte behandeling.