Antibiotica en alcohol: Wat zijn de risico's van deze combinatie?

Stel, je bent op een feestje. Er wordt gezellig gekletst en de meeste aanwezigen drinken een biertje of wijntje. Je wordt gevraagd of je ook een borrel wilt. Je twijfelt, want je zit tegen het einde van een antibioticakuur. Een tijdje terug heb je een pittige keelontsteking gehad die niet vanzelf verdween. Je geeft aan dat je niet goed weet wat wel en niet kan.

‘Ah joh, een paar wijntjes kan geen kwaad. Doe ik ook regelmatig!’

‘Nou, ik heb eigenlijk wel slechte ervaringen hoor. Ik ben ooit flink ziek geworden nadat ik tijdens een kuurtje flink heb gedronken.’

‘Dat heeft dan vast meer met jou te maken gehad dan met die antibiotica. Dat je niet mag drinken is een fabeltje’.

De meningen zijn duidelijk verdeeld. De situatie is er in ieder geval niet helderder op geworden. Je besluit om uit voorzorg, maar voor een sapje te gaan.

Hoe zit het nou precies? Wat kan wel en wat niet? Hoe werkt antibiotica precies? En wat voor invloed heeft alcohol op je antibioticakuur?

Wat is antibiotica en hoe werkt het?

Antibiotica is de verzamelnaam voor verschillende medicijnen die worden gebruikt om bacteriële infecties en verschillende ontstekingen te behandelen. Antibiotica doodt bacteriën en remt de groei van de hoeveelheid bacteriën in het lichaam.

Een behoorlijk nadeel van antibiotica is dat ze niet alleen ten strijde trekken tegen ‘slechte’ bacteriën, die een infectie of ontsteking veroorzaken, maar ook de ‘goede’ bacteriën in ons lichaam aanpakt. Vooral in de darmen bevinden zich veel ‘goede’ bacteriën, die bijvoorbeeld helpen bij het verteren van eten.

Antibiotica behandelingen (ook wel een ‘kuur’ genoemd) zijn daarom behoorlijk precies: specifieke dosissen op specifieke momenten van de dag, voor een specifieke duur. Door het recept nauwkeurig op te volgen, worden de negatieve bij-effecten van antibiotica beperkt en het doel, het bestrijden van de infectie, gemaximaliseerd.

Kan ik alcohol drinken als ik antibiotica gebruik?

Antibiotica moet, nadat de werkzame stoffen hun werk gedaan hebben, afgebroken worden door de lever. Dit afbraak proces is een behoorlijke belasting voor de het menselijk lichaam.

Alcohol is een stof wat ook door de lever wordt afgebroken. De afbraak van alcohol duurt behoorlijk lang, waardoor de lever na een avondje drinken flink belast wordt.

Drink je alcohol tijdens een antibioticakuur, dan krijgt je lever dus te maken met een dubbele belasting, waardoor de afbraak van zowel de alcohol als de antibiotica een stuk langzamer verloopt.

Lees hier meer over alcohol verslaving

Alcohol vermindert de werking van een antibioticum niet en zorgt niet voor extra schade of gevaarlijke situaties. Wel zorgt alcohol er voor dat je sneller en meer last kunt krijgen van de bijwerkingen van antibiotica. Zeker bij drie specifieke soorten antibiotica: tinidazol, doxycycline en metronidazol. Het is verstandig om bij deze drie soorten antibiotica zeker niet te drinken.

Het antwoord op de vraag ‘kan ik alcohol drinken tijdens een antibioticakuur’ is dus: ja, een enkel glaasje kan bij de meeste soorten, maar liever niet. Het levert geen gevaar op om gedurende een kuur (met flinke mate) een borrel te nuttigen, maar het is een stuk beter voor je lichaam om het niet te doen.

Waarom gaan alcohol en antibiotica niet goed samen?

Alcohol vermindert de werking van antibiotica niet, maar alcohol in combinatie met antibiotica vertraagt wel het genezingsproces. Door alcohol krijg je snel last van uitdroging en een verstoorde slaap. Tijdens een bacteriële infectie zijn rust en een goede vochtbalans essentieel voor het herstelproces. Alcohol bevordert dat per definitie niet.

Wat zijn de bijwerkingen van de combinatie antibiotica en alcohol?

Antibiotica combineren met alcohol kan er dus voor zorgen dat de bijwerkingen van een antibioticum een stuk sneller en heftiger voor komen. Zeker bij tinidazol, doxycycline en metronidazol. Een aantal voorbeelden waar je last van kunt krijgen zijn:

• Intense hoofdpijn
• Serieuze misselijkheid
• Overgeven
• Diarree
• Verhoging van de hartslag
• Verlaging van de bloeddruk

Hoe lang werkt antibiotica?

Een antibioticakuur duurt vaak een aantal dagen tot maximaal een week of twee. Het is van groot belang om de antibioticakuur helemaal af te maken: zo ben je er zeker van dat alle ‘slechte’ bacteriën die verantwoordelijk zijn voor de infectie, worden aangepakt. Stop je eerder met de antibioticakuur, dan loop je het risico dat de infectie terugkeert.

Nadat je antibioticakuur afgelopen is, blijft antibiotica zo’n 48 tot 72 uur (2 tot 3 dagen) in je lichaam aanwezig en is je lever dus bezig met het afbreken. Het is verstandig om gedurende deze periode nog erg voorzichtig te zijn met alcohol nuttigen.

Waar kan ik terecht met vragen over mijn antibioticakuur?

Elke soort antibiotica is anders, werkt anders en geeft de kans op andere bij-effecten. Raadpleeg daarom altijd je arts om precies te weten te komen waar je bij jouw type antibiotica rekening mee moet houden. Je arts kan je meer vertellen over de gevaren en eventuele bijwerkingen.

Lees daarnaast de bijsluiter van je antibioticakuur goed door. In de bijsluiter wordt vermeld in hoeverre dit type antibiotica gecombineerd kan worden met alcohol, in welke mate en wat de mogelijke bij-effecten zijn.

Veelgestelde vragen