Internetverslaving en social media verslaving: Wat is het en wat zijn de risico's?

Het internet heeft ervoor gezorgd dat we altijd op de hoogte kunnen blijven van alles wat er in de wereld gebeurd. Nieuws, sport, informatie, filmpjes en vrienden. Door één druk op de knop via je computer, smartphone of tablet weet jij wat je vrienden op dat moment aan het doen zijn.

Soms kan dit extreme vormen aannemen. Het gaat hierbij om dwangmatig gedrag om altijd alles te willen weten. Ben jij de nieuwsjunk die elke 5 minuten op de hoogte wilt blijven van het laatste nieuws? Of wil jij helemaal niets missen van de updates van je vrienden? Als dit gedrag dwangmatige vormen aanneemt dan zou het zomaar kunnen dat je internetverslaafd bent.

Wat is een internetverslaving?

Een internetverslaving is een nieuw fenomeen wat sterk in opkomst is. Het bestaat uit dwangmatig gedrag om altijd maar bezig te zijn met nieuwsvergaring, chatten of social media.

Vandaag de dag heeft bijna iedereen toegang tot het internet. Het gebruik van internet is geen enkel probleem, ook niet als dit meerdere uren per dag is. Zodra het surfgedrag op je computer, smartphone of tablet er echter dwangmatig uit begint te zien bestaat de kans op een “internetverslaving”. Het is dan niet langer noodzaak, maar innerlijke dwang. Het probleem komt met name voor onder jongeren.

Internetverslaving is geen officiële diagnose in tegenstelling tot bijvoorbeeld drankverslaving (lees hier meer). In plaats daarvan valt het onder een obsessieve – compulsieve stoornis.

Lees hier meer over een alcoholverslaving

Oorzaken van een internetverslaving

Er zijn verschillende oorzaken die kunnen leiden tot een internetverslaving, waaronder:

• Boredom: Sommige mensen zoeken naar het internet als een manier om te ontsnappen aan verveling of eenzaamheid.
• Stress: Het internet kan een manier zijn om te ontsnappen aan stressvolle situaties in het dagelijks leven.
• Sociale druk: Sommige mensen voelen druk om altijd online te zijn en te voldoen aan de verwachtingen van hun vrienden en volgers op sociale media.
• Gebrek aan sociale vaardigheden: Sommige mensen kunnen een internetverslaving ontwikkelen als ze moeite hebben om sociale vaardigheden te ontwikkelen of te gebruiken in face-to-face interacties.
• Onderliggende mentale gezondheidsproblemen: Een internetverslaving kan ook een teken zijn van onderliggende mentale gezondheidsproblemen, zoals depressie of angsten.
• Toegang tot het internet: Het gemakkelijk beschikbaar zijn van het internet, bijvoorbeeld door het gebruik van smartphones, kan ook een rol spelen bij het ontwikkelen van een internetverslaving.
• Verslavende online activiteiten: Sommige online activiteiten, zoals het spelen van online games of het bekijken van bepaalde soorten videocontent, kunnen verslavend zijn en leiden tot een internetverslaving.

Gevolgen van een internetverslaving

Een internetverslaving kan een aantal negatieve gevolgen hebben, waaronder:

• Sociale isolatie: Door te veel tijd te besteden aan het internet, kan iemand zich afzonderen van zijn of haar sociale kring en minder tijd besteden aan face-to-face interacties.
• Problemen op het werk of op school: Als iemand te veel tijd besteedt aan het internet, kan dit leiden tot een afname van productiviteit op het werk of op school.
• Gezondheidsproblemen: Een internetverslaving kan leiden tot fysieke problemen, zoals slaapstoornissen, rug- en nekpijn en hoofdpijn.
• Relatieproblemen: Door te veel tijd te besteden aan het internet, kan iemand minder aandacht geven aan zijn of haar relaties, wat kan leiden tot conflicten en problemen in persoonlijke en professionele relaties.
• Financiële problemen: Een internetverslaving kan leiden tot financiële problemen, bijvoorbeeld door overmatig online shoppen of het spelen van online games waarbij geld wordt uitgegeven.
• Legaliteitsproblemen: Sommige internetactiviteiten, zoals het downloaden van auteursrechtelijk beschermd materiaal of het bezoeken van onwettige websites, kunnen leiden tot legaliteitsproblemen.
• Cyberbullying: Door te veel tijd te besteden aan het internet, kan iemand blootgesteld worden aan cyberbullying of zelf deelnemen aan cyberbullying.

Wat kan ik doen tegen een internetverslaving?

Vaak is geen één internetverslaving hetzelfde. Er is altijd een oorzaak aanwezig. Zo kan je niet gelukkig zijn, of je eenzaam voelen. Misschien heb je moeite met sociale contacten of problemen op je werk.

Je vlucht vervolgens weg in de online wereld. De ene persoon richt zich vooral op social media en wat je “vrienden” allemaal aan het doen zijn terwijl een ander zich meer richten op forums of chatprogramma’s. De term ‘nieuwsjunk’ kan er ook onder vallen. Altijd maar willen weten wat er zich in de wereld afspeelt. In alle gevallen is het resultaat hetzelfde: Je bent dwangmatig bezig met internet waardoor het echte leven er onder gaat lijden.

Een behandeling begint altijd met de basis. Door het achterliggende probleem aan te pakken kan de internetverslaving ook aangepakt worden. De juiste kliniek kan je hier bij helpen. Bekijk het aanbod op onze website. Via de huisarts kun je een verwijzing krijgen. Je kunt ook zelf informatie inwinnen bij een kliniek. Er zijn meerdere klinieken gespecialiseerd op het gebied van internet- of social media verslaving.

Erken je problemen, schaam je hier niet voor en pak de internetverslaving aan. Je zult zien dat het echte leven veel meer te bieden heeft dan de online wereld waar iedereen zich anders voordoet dan hij of zij in werkelijkheid is.

Quicktest: Ben jij verslaafd aan internet of social media?

Bekijk de volgende punten eens. Herken je jezelf in meerdere van deze punten?

1. Altijd online en bereikbaar willen zijn.
2. Gevoel van onrust of woede als je niet online bent of kunt zijn.
3. Je bent langer online dan je eigenlijk wilt zijn.
4. Je leven op het internet is belangrijker dan het echte leven.
5. Virtuele vrienden worden belangrijker dan echte vrienden.
6. Verwaarlozing van familie, vrienden, sport, werk of school.
7. Slecht slaapritme.
8. Verwaarlozing van je eigen hygiëne.
9. Het gevoel alleen nog maar plezier te kunnen krijgen van online activiteiten.
10. Je online activiteiten verzwijgen of ontkennen naar andere mensen.

Als jij jezelf in een groot aantal van deze punten herkent is het goed mogelijk dat je een internetverslaving hebt. Probeer je probleem aan te pakken. Er zijn specialisten die je heel goed kunnen helpen.

Veelgestelde vragen