Overdosis drugs

Wat is een overdosis drugs?

Een overdosis drugs is een gevaarlijke en soms levensbedreigende reactie van het menselijk lichaam op de inname van een te grote hoeveelheid verdovende of stimulerende middelen.

Een overdosis ontstaat wanneer de hoeveelheid drugs zo giftig is, dat vitale lichaamsfuncties zoals de hartslag, ademhaling of het centrale zenuwstelsel worden stilgelegd. Dit kan opzettelijk of per ongeluk gebeuren.

Een overdosis drugs of medicijnen is te herkennen aan één of meerdere van de volgende symptomen:

• Het slachtoffer is oververhit of onderkoeld (rillen, zweten, uitdrogingsverschijnselen)


• De persoon ademt moeilijk, ademt niet of heeft andere ademhalingsproblemen zoals hyperventilatie


• Er is sprake van een bewusteloos slachtoffer


• Verzwakte of geen hartslag


• Misselijkheid, buikkrampen en/of braken


• Hallucinaties en verwarring


• Vreemde huidskleur (geel, grijs of lijkbleek)


• Er is sprake van een epileptische aanval of stuiptrekkingen

Bij het aantreffen van een persoon die drugs heeft ingenomen en verschijnselen van een overdosering vertoont, onderneem je deze stappen:
Stap 1: Bel hulpdiensten via 112 Schakel altijd direct de hulp in van de hulpdiensten. Bel 112. Blijf rustig en volg de aanwijzingen die je te horen krijgt op.

Stap 2: Controleer of het slachtoffer bij bewustzijn is Check of je contact kunt krijgen met het slachtoffer. Geef aan de hulpdiensten door of de persoon wel of niet bewusteloos is. Breng een slachtoffer waar mogelijk naar een rustige omgeving, zeker als er sprake is van verminderd bewustzijn, hallucinaties, misselijkheid of verwarring.

Wanneer een slachtoffer buiten bewustzijn is, leg de persoon dan op aanwijzingen van de hulpdiensten in de stabiele zijligging.

Stap 3: Check de vitale functies van het slachtoffer Controleer de belangrijkste lichaamsfuncties van het slachtoffer. Controleer de hartslag door je vinger op de slagader in de nek te leggen en tel de hartslagen. Check ook de ademhaling.

Geef nauwkeurig aan de hulpdiensten door wat je constateert en volg hun aanwijzingen op. Waar nodig wordt je telefonisch begeleid bij het reanimeren van het slachtoffer.

Stap 4: Check de lichaamstemperatuur Controleer of het slachtoffer symptomen van oververhitting vertoont (hoge lichaamstemperatuur, extreem zweten, hoofdpijn, duizeligheid of flauwvallen). Met behulp van natte doeken kan een oververhit persoon afgekoeld worden.

Geef een slachtoffer nooit uit jezelf water of iets anders te drinken. Raadpleeg altijd de hulpdiensten en volg hun aanwijzingen op!

Stap 5: Wacht op de hulpdiensten Blijf met de hulpverleners van 112 aan de lijn tot de hulpdiensten arriveren en blijf de aanwijzingen opvolgen. Verleen waar nodig eerste hulp tot het slachtoffer naar het ziekenhuis vervoerd kan worden.

Is een overdosis drugs of medicijnen dodelijk?

Een overdosis drugs kan dodelijk zijn. Zeker bij een overdosis verdovende drugs of medicijnen kan een persoon snel ernstige problemen met de ademhaling, hartslag, bloeddruk en lichaamstemperatuur krijgen die levensbedreigend kunnen zijn.

Een overdosis stimulerende middelen kan ook dodelijk zijn, voornamelijk door de sterk verhoogde bloeddruk, bloedingen, hartproblemen en oververhitting.

Tref je iemand aan van wie je vermoeden hebt dat hij of zij een overdosis drugs of andere middelen heeft ingenomen? Handel dan altijd direct.

Is een overdosis geestverruimende stoffen dodelijk?

Een overdosis geestverruimende middelen zoals psychedelische drugs (zoals LSD, paddo's of 2C-B) of cannabis (wiet, hasj of spacecake) is lichamelijk gezien niet mogelijk. Dat wil zeggen; het menselijk lichaam kan door deze middelen niet in acute nood komen.

Wel kan een slachtoffer bij deze middelen ernstig verward zijn: zware hallucinaties of psychotische symptomen kunnen ook gevaarlijk zijn. Bij ernstige verschijnselen is het verstandig om ook hier de hulpdiensten in te schakelen.

Waarom veroorzaakt de opioïde epidemie zo veel overdoseringen?

De laatste jaren is steeds vaker in het nieuws dat de zogenaamde 'opioïde epidemie' zorgt voor een toename in het aantal dodelijke overdoseringen. Vooral in Noord-Amerika (de Verenigde Staten en Canada) is er sprake van een serieus probleem rond opioïden: medicijnen met een sterke pijnstillende werking die alleen op doktersrecept verkrijgbaar zijn.

Doordat artsen en doktoren in de VS en Canada de afgelopen tien tot vijftien jaar, sneller, vaker en langer dan bedoeld deze medicatie hebben voorgeschreven, is een deel van de mensen die deze medicijnen gebruiken verslaafd geraakt.

Opioïden hebben namelijk een sterk verslavende werking: na zo'n 3 á 4 weken dagelijks gebruik raakt het menselijk lichaam gewend aan de actieve stof en ontstaan er zware afkickverschijnselen wanneer wordt gestopt met het gebruik. Daarom is het erg lastig om te stoppen met opioïden zoals morfine, tramadol en oxycodon.

Omdat deze stoffen zo verslavend zijn en de kracht van het verdovende effect na verloop van tijd afneemt (een proces wat lichamelijke tolerantie wordt genoemd), schakelen veel gebruikers van deze medicijnen vroeg of laat over op nog sterkere opioïden uit het criminele drugscircuit: heroïne en fentanyl.

Deze straatdrugs zijn vaak vervuild met andere chemische stoffen en het is regelmatig onduidelijk hoe groot de dosissen precies zijn. Een groot risico is dat fentanyl vele malen sterker is dan morfine en heroïne. Hierdoor is fentanyl in minieme hoeveelheden al dodelijk is.

Opioïde verslaafden weten vaak niet dat hun drugs, waarvan ze denken dat het pure morfine of heroïne is, vermengd is met fentanyl. Het risico op een overdosis is hierdoor enorm groot. In 2019 stierven in de Verenigde Staten alleen al 50.000 mensen aan een overdosis heroïne of fentanyl.