Wanneer ben je alcoholist?

Wanneer ben je alcoholist?

Je bent een alcoholist wanneer je niet zonder alcohol kunt en niet uit jezelf kunt stoppen met drinken, ondanks de problemen die dit veroorzaakt. Je hebt dan geen controle meer over je alcoholgebruik. Zo’n 930.000 Nederlanders zijn overmatige drinkers, volgens cijfers van de Gezondheidsenquête 2023 van het CBS. Een klein deel hiervan is alcoholist, vermoedelijk zo’n 10%. Concrete definities en cijfers over alcoholisten in Nederland ontbreken echter. Op deze pagina bespreken we uitgebreid de vraag ‘Wanneer ben je alcoholist?’ en kun je een test doen om vast te stellen of je een drankprobleem hebt. Ook vind je een overzicht van beschikbare hulp bij alcoholverslaving.


Wat is een alcoholist?

Een alcoholist is iemand die niet meer kan stoppen met alcohol drinken, zelfs wanneer dit negatieve gevolgen heeft voor je gezondheid en omgeving. Je bent dan geestelijk en lichamelijk afhankelijk van alcohol. Wanneer je stopt met drinken, krijg je last van ontwenningsverschijnselen. Niet alleen wil je dus blijven drinken, maar je lichaam kan ook niet meer zonder overmatig alcoholgebruik. Het regelmatig drinken van grote hoeveelheden alcohol leidt uiteindelijk tot problemen voor jezelf en anderen.

Definitie alcoholist

De definitie van een alcoholist is iemand die de controle heeft verloren over zijn alcoholgebruik. In de praktijk betekent dit dat een alcoholist vrijwel dagelijks meerdere glazen alcohol drinkt. Niet elke zware drinker is echter meteen een alcoholist, volgens neuropsycholoog John Polich. Aanpassingen in de hersenen en het lichaam door alcohol vinden langzaam plaats en kunnen versnellen door bijvoorbeeld genetische aanleg en psychische aandoeningen.

Meestal is alcoholisme een geleidelijk proces waarbij iemand van een sociale drinker stapsgewijs de overgang maakt naar problematisch alcoholgebruik. Dit is een belangrijke reden waarom het zo lastig is om een alcoholverslaving op tijd te herkennen. Veel alcoholisten proberen ook hun drinkgedrag voor de directe omgeving te verbergen.

Lees ook: Trucjes alcoholist

DIRECT IEMAND AAN DE LIJN?

Bel voor advies

bel 020 - 532 0030
Ma-Vrij van 07:00 - 22:00

Hoeveel drinkt een alcoholist per dag?

Een alcoholist drinkt per dag gemiddeld minstens drie glazen alcohol. Het precieze aantal staat echter niet vast. De ene alcoholist drinkt bijvoorbeeld 10 glazen alcohol per dag terwijl een ander ‘genoeg’ heeft aan 5 glazen.

Wel zijn er duidelijke definities voor probleemdrinken. Volgens richtlijnen van de Gezondheidsraad in Nederland zouden Nederlanders hun consumptie moeten beperken tot één glas alcohol per dag. Boven deze grens begint alcohol een probleem te worden. Een overmatige drinker drinkt wekelijks meer dan 21 (als man) of 14 (als vrouw) glazen alcohol, volgens de definitie van het CBS. Alcoholisten bevinden zich in deze groep drinkers. 6,7% van de volwassen Nederlandse bevolking is een overmatige drinker, oftewel bijna één miljoen mensen. Het aantal alcoholisten wordt geschat op zo’n 100.000.


Wanneer ben je een alcoholist?

Je bent een alcoholist wanneer je alcoholgebruik tot problemen leidt in het dagelijks leven, zoals klachten met je gezondheid of relationele problemen, máár je toch niet kunt stoppen met drinken. De verslavende effecten van alcohol zorgen ervoor dat je de controle over het drinken verliest. Een alcoholist kan wel willen minderen, maar blijft gebruiken omdat hij sterk verlangt naar alcohol en afkickverschijnselen wil vermijden.

Sommige alcoholisten willen uit zichzelf ook niet stoppen met drinken, zelfs wanneer ze inzien tot welke problemen hun alcoholverslaving leidt. Vaak heeft dit te maken met de mentale gezondheid. Een zware drinker gebruikt alcohol dan om klachten te verdoven zoals angst, depressieve gevoelens en trauma. Deze klachten nemen echter juist toe door overmatig drinken. Zo ontstaat een vicieuze cirkel van meer alcoholgebruik.

Alcoholisme test

Aan de hand van 11 criteria hieronder kun je testen of je een alcoholist bent. Deze 11 criteria komen van het handboek dat wereldwijd wordt gebruikt in de verslavingszorg en geestelijke gezondheidszorg, de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM).

Herken je jezelf in 2 of 3 punten? Je hebt dan een milde vorm van alcoholisme. Herken je jezelf in 4 of 5 criteria? Je bent dan gematigd verslaafd aan alcohol. Herken je jezelf in 6 of meer punten? Je bent dan een zware alcoholist en kunt zonder professionele hulp niet veilig stoppen met alcohol.

De 11 criteria voor de ‘wanneer ben je alcoholist test’ zijn:

  • Je drinkt vaker en in grotere hoeveelheden dan het plan was, zoals binge drinken
  • Je hebt geprobeerd om te minderen of stoppen, zonder succes
  • Je spendeert veel tijd aan het drinken en bijkomen van drinksessies
  • Je hebt cravings naar alcohol
  • Je hebt door je alcoholgebruik last van problemen thuis, of presteert minder in je studie of je baan
  • Je blijft drinken ondanks relationele problemen die je eigen alcoholgebruik veroorzaakt
  • Je bent gestopt met bepaalde hobby’s, activiteiten of werk door je drankgebruik
  • Je blijft drinken ondanks gevaarlijke situaties die dit veroorzaakt (zoals ongelukken)
  • Je weet dat het drinken leidt tot (ergere) problemen voor je lichaam en mentale gezondheid, maar blijft desondanks drinken
  • Je hebt steeds meer alcohol nodig voor dezelfde effecten (tolerantie)
  • Je krijgt last van alcohol afkickverschijnselen wanneer je stopt met drinken

Hoe kun je een alcoholverslaving herkennen?

Je kunt een alcoholverslaving herkennen aan veranderingen in gedrag en verschillende fysieke symptomen, volgens een studie uit 2007 in Alcoholism: Clinical and Experimental Research. Qua gedrag krijgt iemand bijvoorbeeld steeds meer last van stemmingswisselingen. Ook wordt het moeilijker voor iemand om zich te focussen op taken, waardoor steeds meer verantwoordelijkheden verwaarloosd worden. Wanneer iemand teveel drinkt, ontstaan ook lichamelijke klachten. Zo veroorzaakt alcohol huiduitslag. Ook krijgt iemand door het vele drinken vaker te maken met bijvoorbeeld black outs en geheugenverlies.

Enkele signalen waaraan je een alcoholverslaving kunt herkennen zijn:

  • Steeds meer drinken en excuses verzinnen om vaker te kunnen drinken
  • Verantwoordelijkheden verwaarlozen in de thuissituatie of op school/werk
  • Liegen over het alcoholgebruik en drank verbergen
  • Stemmingswisselingen en concentratieproblemen
  • Geheugenverlies, onder meer door black outs tijdens het drinken
  • Vormen van huiduitslag, zoals een rode huid en een pafferig gezicht

Maak je je zorgen over je alcoholgebruik?

Schaamte en ontkenning spelen een belangrijke rol bij het vermijden van hulp voor je alcoholgebruik. Professionele hulp is echter noodzakelijk om succesvol én veilig te stoppen of minderen met drinken. Hulp uitstellen zorgt ervoor dat meer gezondheidsproblemen ontstaan (zoals kanker en het syndroom van Korsakov) en herstel moeilijker wordt.

Zoek jij hulp voor je alcoholgebruik? Of maak je je zorgen over iemand in je directe omgeving? Wacht niet langer en bel nu 020 – 532 0030. Wij geven je advies over de meest geschikte behandelopties in jouw situatie.

Hieronder vind je een kort overzicht van de stappen naar herstel en mogelijke behandelmethoden.

Stappen naar herstel

  1. Behandelplan: In een kliniek of bij een zorginstelling wordt je situatie beoordeeld en een plan opgesteld.
  2. Ontgiften: Je zuivert je lichaam van alcohol via een detox.
  3. Therapie: Je ontvangt hulp en begeleiding van psychologen en counsellors bij het doorbreken van je gewoontes.
  4. Nazorg: Je ontvangt blijvende ondersteuning om terugval te voorkomen.

Behandelmethoden die kunnen helpen:

Meer weten? Ontdek alle behandelmethoden

bel 020 - 532 0030

Ma-Vrij van 07:00 - 22:00