Dexamfetamine

Dexamfetamine: een variant op speed als ADHD medicijn

Wat is Dexamfetamine?

Dexamfetamine is de werkzame stof in Tentin, één van de meest gebruikte medicijnen die wordt voorgeschreven bij de behandeling van ADHD. Tot halverwege 2020 werd Tentin verkocht onder merknaam Amfexa.

Dexamfetamine is een stof die chemisch sterk lijkt op amfetaminen, ook wel bekend als de harddrug speed. Dexamfetamine is alleen op recept verkrijgbaar en kan alleen worden voorgeschreven door psychiaters.

DIRECT IEMAND AAN DE LIJN?

Bel voor advies

bel 020 - 532 0030
Ma-Vrij van 07:00 - 22:00

Dexamfetamine als partydrug

Dexamfetamine is een milde variant op amfetamine. Mensen die niet lijden aan ADHD en het middel gebruiken, ervaren hierdoor een stimulerend effect wat lijkt op de effecten van speed.

Om deze reden wordt dexamfetamine regelmatig als partydrug gebruikt in het uitgaansleven. Ook is dexamfetamine populair onder studenten om, in drukke (tentamen)periodes, langer door te kunnen studeren en hun prestaties te verbeteren.

Betere concentratie door dexamfetamine tentin

Dexamfetamine: Wie gebruikt het?

Dexamfetamine is een geneesmiddel dat vooral wordt voorgeschreven aan kinderen en jongeren. Voor volwassenen is het gebruik van dexamfetamine minder aantrekkelijk, omdat volwassenen meer last hebben van mogelijke bijwerkingen, zoals een verhoogde bloeddruk en psychische klachten als angst en depressie. Het middel wordt daarom vooral voorgeschreven aan kinderen en adolescenten tussen 6 en 17 jaar.

Wel is het zo dat dexamfetamine, vergeleken bij andere ADHD medicatie zoals Ritalin en Concerta, de minste hoeveelheid bijwerkingen geeft. Daarom wordt dexamfetamine in toenemende mate toch voorgeschreven aan volwassenen die baat hebben bij ADHD medicatie.

Dexamfetamine is niet een middel dat ADHD geneest. Het onderdrukt de symptomen van deze stoornis. Mensen met ADHD ervaren minder last van rusteloosheid en hyperactiviteit en zijn beter in staat om zich te focussen en concentreren.


Hoe werkt dexamfetamine?

De werkzame stof dexamfetamine zorgt ervoor dat de aanmaak van twee stofjes in de hersenen, de neurotransmitters dopamine en noradrenaline, wordt gestimuleerd en langer actief blijven in de hersenen voordat ze weer worden afgebroken.

Mensen met ADHD hebben van nature een lager niveau aan dopamine en noradrenaline dan mensen zonder ADHD. Dit zorgt ervoor dat mensen met ADHD-problemen ervaren met het bewaren van aandacht en focus, het onderdrukken van impulsen en het onder controle houden van hun eigen gedrag.


Wat is het verschil tussen Tentin, Concerta, Ritalin en Adderall?

Naast Tentin bestaan er enkele andere soorten medicatie die worden gebruikt bij het onderdrukken van ADHD symptomen.

Adderall is een type ADHD medicijn dat vooral in de Verenigde Staten veel gebruikt wordt. Adderall is een samenstelling van meerdere subtypen amfetaminen, waaronder dexamfetamine. Het middel zorgt er, net als dexamfetamine, vooral voor dat de aanmaak van dopamine en noradrenaline gestimuleerd wordt.

Concerta en Ritalin zijn medicijnen met dezelfde effecten als Tentin en Adderall, maar met een andere werkzame stof: methylfenidaat. Hierdoor werken Concerta en Ritalin op een andere manier. Waar Tentin en Adderall de aanmaak van dopamine en noradrenaline stimuleren, werken Concerta en Ritalin door de heropname van deze neurotransmitters te beperken. Hierdoor wordt de al aanwezige dopamine en noradrenaline in de hersenen langer actief en langzamer afgebroken.

Het verschil tussen Concerta en Ritalin zit hem in de tijd inwerktijd en de totale werkingsduur van de twee varianten. Concerta zijn tabletten met verlengde afgifte: het duurt langer voordat het effect heeft dan Ritalin, maar werkt ook een stuk langer door. Het voordeel hiervan is dat Concerta vaak maar eens per dag gebruikt hoeft te worden.


Dexamfetamine als drug

Het mag duidelijk zijn dat Dexamfetamine bedoeld is als medicijn. Het middel wordt alleen in specifieke situaties voorgeschreven door psychiaters die precies weten aan wie ze het medicijn voorschrijven. Dexamfetamine valt onder de geneesmiddelenwet, maar tegelijkertijd staat het middel ook op lijst 1 van de Opiumwet. Dit betekent dat het voor mensen die niet op medische grond in aanmerking komen voor het medicijn, Dexamfetamine een verboden middel is met aanzienlijke gezondheidsrisico’s.

Voor mensen die geen ADHD hebben, is er geen reden om het dopamineniveau in de hersenen te verhogen zoals dat bij mensen met ADHD wel het geval is. Wanneer je als niet-ADHD’er toch Dexamfetamine neemt, stijgen de dopamine- en noradrenalineniveau’s naar een onnatuurlijk hoog niveau. Hierdoor verschuiven de effecten van Dexamfetamine veel meer in de richting van amfetamine: je voelt je gestimuleerd op opgepept. Je spieren spannen zich aan, je voelt je energiek, scherp en alert, en je hebt het gevoel dat je energie voor duizenden hebt.

Dexamfetamine wordt om deze reden regelmatig gebruikt als partydrug en als middel om langer gefocust en geconcentreerd te kunnen leren en studeren. Dit oneigenlijke gebruik van Dexamfetamine vindt veel plaats: ruim 20% van alle studenten heeft ooit Dexamfetamine gebruikt terwijl daar geen medische reden voor bestond. Onder studenten en jongeren vind een levendige handel in Dexamfetamine plaats: mensen die het middel voorgeschreven krijgen verhandelen het voor een extra zakcentje.

Voor mensen die Dexamfetamine voorgeschreven krijgen als medicijn is het risico op een verslaving klein, maar wie Dexamfetamine recreatief gebruikt zonder medische noodzaak, loopt een reëel risico op het ontwikkelen van een verslaving. Gebruik je langdurig en structureel (dagelijks) Dexamfetamine, dan kun je zowel een geestelijke als lichamelijke afhankelijkheid ontwikkelen.


Verslaafd aan dexamfetamine

Maak jij je zorgen over je eigen dexamfetaminegebruik, of het gebruik van een geliefde of bekende? Hier lees je wat de belangrijkste symptomen van een verslaving zijn, en welke stappen je kunt zetten naar een nieuw, drugs- en medicijnen-vrij leven.

Wanneer ben je verslaafd aan dexamfetamine?

Hoe verslavend dexamfetamine voor sommigen ook kan zijn, een regelmatige gebruiker hoeft niet per definitie verslaafd te zijn. Tienduizenden Nederlanders gebruiken dexamfetamine zonder verdere verslavingsproblemen om ongewenste symptomen van ADHD of narcolepsie te onderdrukken.

Of iemand verslaafd is, hangt vooral af van de beleving en het gebrek aan controle van het gebruik. Wanneer je dwangmatig en obsessief bezig bent met het gebruiken van dexamfetamine, de effecten gebruikt om te ontsnappen aan je dagelijkse leven en/of problemen, je het gevoel hebt niet zonder dexamfetamine te kunnen functioneren en daarbij de controle over je gedrag verloren bent, dan spreken we van een serieuze verslaving.

Afkicken en behandeling van een Dexamfetamine verslaving

Een Dexamfetamine verslaving kan je leven in flink op zijn kop zetten. Het is daarom van groot belang om zo snel mogelijk te beginnen met accepteren dat er een probleem is ontstaan waar je de controle over kwijtgeraakt bent. Dit is een lastige en pijnlijke stap. Erkennen dat je hulp en behandeling nodig hebt is echter wél de eerste stap naar een nieuw leven.

Praten over medicijnverslavingen doet veel mensen goed. Durf je het niet aan om met een vriend of familielid over dit onderwerp te praten? Je kunt altijd terecht bij je huisarts. Door het beroepsgeheim van een arts, kun je je huisarts beschouwen als een vertrouwenspersoon.

Professionele hulp is vrijwel altijd nodig om een verslaving succesvol aan te pakken. Een opname in een afkickkliniek, waar je onder medische begeleiding kunt afkicken, is in sommige gevallen de beste optie, maar bij Dexamfetamine verslavingen is dit niet altijd nodig. In eerste instantie zal met behulp van therapieën als cognitieve gedragstherapie en groepstherapie, een start gemaakt worden met de behandeling. Onder professionele begeleiding van een psycholoog en verslavingsarts leer je hoe je omgaat met je verslaving, hoe je cravings (zin hebben in het middel) controleert en hoe je je leven opnieuw vorm geeft.

In sommige gevallen, waarbij er sprake is van ernstige geestelijke afhankelijkheid, is een opname en behandeling in een afkickkliniek noodzakelijk. Dit is een grote stap, maar geeft wel de grootste kans op een succesvol herstel.

2 reacties
  • Jw Rood
    31 juli 2023 14:05
    01

    In 2022 gediagnosticeerd met ADHD gecombineerd type. Eerst amfetamine gebruikt, wat m’n hartslag enorm verhoogde en me erg onrustig maakte. Hierna (en in overleg) Dexamfitamine (Tentin), wat veel positiever uitpakt bij me.

    Het euforische en daarmee ook het over grenzen gaan van mezelf en anderen wordt hierdoor mijns inziens wel “uitgelokt”. Nu ik het eenmaal weet, houd ik rekening met de dosering en ook het tijdstip van inname, waardoor het niet meer echt een uitdaging is om binnen de grenzen te blijven.

    Het helpt me tegelijkertijd ook om m’n somberheid te beteugelen, of moet ik gewoon zeggen dat mijn stemming door de Dexamfitamine positief verbetert.

    JW
    Door de redactie ingekort.

    • rem
      14 september 2023 00:08
      02

      Evalueer goed met je psycholoog hoe je het gebruikt. Als ik je zo lees, kan er bij jou naast ad(h)d nog wel meer meespelen onder de motorkap. In dat geval loop je het risico je dex om andere redenen te gebruiken.

      Zoals je ten eerste zegt; de initiële neiging van over je grenzen heen willen gaan. In beginsel is een gevoel van euforie normaal omdat dingen die vroeger veel moeite en frustratie mostten opeens veel makkelijker gaan. Maar als dat gevoel blijft hangen en je laat doorslaan, dan duidt ’t misschien toch op een teveel verhoogd adrenalineniveau (opgefokt of opgepept partyeffect). Dat is vragen om een verslaving.

      Daarnaast noem je het wegnemen van een gevoel van somberheid. Het gebruiken van dex als een verkapte antidepressiva, zonder aan de oorzaak te werken (of zelfs erkennen) is heel heel erg af te raden. Je depressie kan onderhuids verergeren.

      Ga voor jezelf desnoods weer eens naar de psycholoog/psychiater om de bovenstaande risico’s door te nemen, en uit te sluiten dat je op ’t verkeerde spoor zit.

Doe mee met de discussie en plaats een reactie

bel Bel ons voor advies