Alcoholabusus: Symptomen en gevolgen van problematisch alcoholgebruik

Bij alcoholabusus drinkt iemand regelmatig teveel alcohol met onder meer negatieve lichamelijke en psychische effecten en sociale problemen in de omgeving als gevolg. Hoewel vaak geassocieerd met een alcoholverslaving, komen deze gevolgen volgens S. Woerle et al. in Alcoholism: Clinical and Experimental Research onder een bredere groep probleemdrinkers voor.

Op deze pagina wordt onder meer uitgelegd aan welke symptomen je alcoholabusus kunt herkennen en waarom er bij alcoholabusus geen sprake hoeft te zijn van een verslaving aan alcohol.

Wat is alcoholabusus?

Alcoholabusus (letterlijk: alcoholmisbruik) is een conditie waarbij iemand schadelijke effecten ondervindt door te vaak en teveel alcohol te drinken. Dergelijk alcoholgebruik heeft negatieve gevolgen voor de gezondheid en kan ook financieel, werkgerelateerd of in de sociale omgeving een impact hebben. Volgens D. E. Falk et al. in Drug and Alcohol Dependence kan alcoholabusus ook aan de grondslag liggen van mentale problemen zoals angststoornissen en stemmingsstoornissen.

Iemand met alcoholabusus hoeft geen verslaving aan alcohol te hebben, hoewel een alcoholafhankelijkheid zich wel door alcoholabusus kan ontwikkelen.

Meer de verdieping in? Lees ook: Tips om te stoppen met drinken

DIRECT IEMAND AAN DE LIJN?

Bel voor advies

020 - 532 0030
Ma-Vrij van 07:00 - 22:00

Alcoholabusus symptomen

Het voornaamste symptoom van alcoholabusus is het overmatig drinken van alcohol. Drankgebruik dat schade toebrengt aan het eigen lichaam of het functioneren in de samenleving wordt geklassificeerd als alcoholabusus volgens het handboek Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. Door dergelijk alcoholgebruik kun je ook anderen schade toebrengen, zowel emotioneel (bijv. door verwaarlozing) als fysiek (bijv. door met alcohol achter het stuur te rijden of verkeerde beslissingen te nemen).

Dit zijn mogelijke symptomen van alcoholabusus:

• Na of tijdens alcoholgebruik in situaties terechtkomen waarin de kans op verwondingen groot is
• Niet optimaal kunnen functioneren op werk, school of in je persoonlijke relaties door alcoholinname
• Het gevoel hebben dat je teveel alcohol drinkt, of je schuldig voelen over je alcoholgebruik
• Liegen richting anderen over je alcoholgebruik of dit alcoholgebruik proberen te maskeren (bijv. verbergen van flessen)
• Seksuele problemen, waarbij door regelmatig drankgebruik geslachtsgemeenschap moeilijker wordt

Alcoholabusus gevolgen

Alcoholabusus heeft niet alleen gevolgen voor de eigen fysieke en mentale gezondheid, maar kan ook tot functioneringsproblemen op werk of in de sociale omgeving leiden. Mensen met alcoholabusus kunnen bovendien eerder last krijgen van (ernstige) financiële problemen, doordat ze slechter presteren en mogelijk veel geld uitgeven aan drank en het uitgaansleven. Volgens een studie in Alcohol Research & Health door C. Widom et al. is alcoholabusus onder volwassenen ook een grote risicofactor voor kindermishandeling.

Dit zijn mogelijke gevolgen van alcoholabusus:

• Lichamelijke schade aan lever en andere organen als gevolg van overmatig alcoholgebruik
• Ontwikkelen van angst- en stemmingsstoornissen
• Functioneringsproblemen op werk of school
• Verwaarlozing en stukgaan van relaties met een partner, vrienden, familie en de omgeving
• Financiële problemen door verminderde prestaties en irrationele uitgaven

Wat is het verschil tussen problematisch drankgebruik en alcoholmisbruik?

Problematisch drankgebruik refereert aan de inname van een overmatige hoeveelheid alcohol terwijl alcoholmisbruik vooral wordt gebruikt om te wijzen op de schade die dit alcoholgebruik toebrengt aan iemand zelf en zijn omgeving. Hoewel de termen alcoholmisbruik, alcoholverslaving, problematisch drinken en alcoholisme vaak door elkaar worden gebruikt, zijn ze niet inwisselbaar en refereren ze naar een specifieke omgang met en/of afhankelijkheid aan alcohol.

Waar ligt de grens tussen alcoholabusus en verslaving?

Waar er bij alcoholverslaving sprake is van lichamelijke en geestelijke afhankelijkheid aan alcohol, hoeft een dergelijke afhankelijkheid niet aanwezig te zijn bij alcoholabusus. Volgens D. Dawson in Journal of Studies on Alcohol is het aspect van controle ook een groot verschil tussen de twee. Bij een alcoholverslaving is iemand niet langer meer zelf in controle over het algebruikgebruik. Iemand met alcoholabusus heeft deze controle meestal wel en kan relatief eenvoudig stoppen met alcohol drinken.

Hoe krijg ik controle over mijn alcohol gebruik?

Erkenning bij jezelf dat er sprake is van een alcoholprobleem en inzicht in de negatieve gevolgen van het drinken van alcohol is noodzakelijk om controle op je alcoholgebruik te krijgen. Wanneer er geen sprake is van een verslaving aan alcohol, kun je in theorie relatief eenvoudig stoppen met alcoholgebruik of minder alcohol drinken. Ondersteuning van je omgeving speelt meestal ook een sleutelrol hierin, volgens B. McCrady et al. in Alcoholism: Clinical and Experimental Research.

Waar vind ik professionele hulp?

Een huisarts is meestal het eerste contactpunt om professionele hulp voor alcoholgebruik te ontvangen. Deze kan vervolgstappen aanbevelen, zoals behandeling door een psycholoog, gebruik van medicatie of opname in een verslavingskliniek. Een behandeltraject voor alcoholabusus kan verschillende vormen aannemen. Voorbeelden van vaak ingezette therapieën zijn cognitieve therapie, waarbij je aanleert om anders aan te kijken tegen alcohol, en systeemtherapie, waarbij een behandelaar de omgeving (vrienden en familie) betrekt in het behandelproces.

Welke behandeling wordt aanbevolen is onder meer afhankelijk van de ernst van het alcoholgebruik en de vraag of er al eerdere behandelpogingen zijn geweest. Bel 020 – 532 0030 voor een telefonisch consult over welke behandeling bij jouw situatie zou passen.