Dialectische gedragstherapie (DGT)

Hoe werkt dialectische gedragstherapie voor borderline?

We hebben allemaal wel eens moeite met het onder controle houden van onze emoties.

Echter kan moeilijk omgaan met emoties ook een symptoom zijn van een onderliggende aandoening, waaronder borderline-persoonlijkheidsstoornis.

Hiervoor zijn gelukkig diverse behandelmethoden. De bekendste is dialectische gedragstherapie (DGT), en in dit artikel zul je daar meer over lezen.

Wat is DGT, waarom kan DGT voornamelijk voor borderline een goede behandelmethode zijn, en hoe werkt dialectische gedragstherapie precies?

Wat is Dialectische Gedragstherapie (DGT)?

Dialectische gedragstherapie (DGT) is een vorm van cognitieve gedragstherapie (CGT) die ontwikkeld is door Marsha Linehan. DGT helpt mensen met persoonlijkheidsstoornissen of een ernstige borderline problematiek om heftige emoties, zoals verdriet, angst en boosheid beter in evenwicht te krijgen.

Mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) kampen met emotionele instabiliteit en impulsief gedrag, hebben problemen met het onderhouden van relaties en ervaren onzekerheid over levensdoelen. Ze laten vaak zelfbeschadigend en (para)suïcidaal gedrag zien.

DGT is ontstaan als alternatief voor CGT, die niet goed genoeg bleek te helpen bij ernstig zelfbeschadigend gedrag. Daarnaast is het effectief bewezen voor andere problematiek waaronder eetstoornissen, PTSS en verslavingen.

DGT probeert zich te richten op de goede kwaliteiten. Je leert vaardigheden om beter met jezelf, je eigen emoties en anderen om te gaan. Door het aanleren van de verschillende vaardigheden zal je zelfvertrouwen toenemen en je dagelijkse leven verbeteren. Het is een intensieve training die je helpt je gedachten en gevoelens te herkennen, accepteren en te veranderen.

Dialectiek houdt in dat er twee tegenstrijdige dingen naast elkaar kunnen bestaan, in dit geval acceptatie en verandering. DGT richt zich op de acceptatie van je gevoelens en gedachten, maar tegelijkertijd dient er een verandering in gedrag plaats te vinden.

Werkwijze dialectische gedragstherapie

Een DGT behandeling kan er bij verschillende instanties anders uit zien, maar over het algemeen wordt er altijd individuele therapie geboden alsook vaardigheidstraining. Daarnaast kun je gebruik maken van telefonische consultatie en wordt er soms ook psychomotore therapie (PMT) aangeboden als een van de aanvullende behandelingen.

Individuele therapie

Hierbij heb je bijvoorbeeld iedere week een afspraak met je behandelaar. Je hebt individuele gesprekken over hoe je week is verlopen en onderzoekt moeilijke momenten die je hebt gehad. Samen met je behandelaar maak je plannen om zulke momenten in de toekomst beter aan te pakken door bepaalde vaardigheden toe te passen, wat je kwaliteit van leven zal verbeteren. Verder wordt er gefocust op het versterken van je motivatie.

Vaardigheidstraining

Hierbij gaat het om wekelijkse bijeenkomsten in een groep. Onderwerpen die in zulke bijeenkomsten worden besproken kunnen te maken hebben met bijvoorbeeld:
  • Intermenselijke effectiviteit of interpersoonlijk functioneren
  • Emotie regulatie (emoties begrijpen, emotionele kwetsbaarheid verminderen en emotionele pijn verminderen)
  • Frustratietolerantie of het omgaan met crises
  • Het goed waarnemen van zichzelf

DGT zal ervoor zorgen dat je controle krijgt over je gedrag en (heftige) emoties, zodat je op een andere, positievere manier om kunt gaan met je gevoelens en daarmee je gedrag.

Telefonische consultatie

Als je niet in de buurt van je begeleider bent of in groepstherapie en je hebt hulp nodig, dan kun je gebruik maken van telefonische consultatie.

Psychomotore therapie (PMT)

Bij dit soort therapie wordt er sport en spel ingezet om de geleerde DGT vaardigheden in de praktijk te oefenen.

Behandeldoelen DGT

In DGT worden er dus verschillende, nieuwe vaardigheden aangeleerd, waaronder:

Aandachtsvaardigheden
DGT zal je helpen je bewust te worden van je gevoelens en je emoties te balanceren. Zo krijg je meer controle over je gedachten en acties. Ook leer je om emoties en gedachten niet meteen te beoordelen.

Emoties
Eerst moet je leren herkennen wanneer je je emotioneel voelt. Vervolgens moet je begrijpen wat de emoties met je doen en hoe je reageert. Als je jezelf beter leert kennen, kun je gaan kijken wat je kunt veranderen om minder last te hebben van deze negatieve emoties.

Crisisvaardigheden
Soms krijg je te maken met moeilijke en pijnlijke emoties. Je wil dan misschien impulsief reageren, maar dat is vaak niet de beste oplossing. Je leert hoe je met zulke heftige emoties om kunt gaan zodat je niet steeds in de problemen hoeft te raken.

Relaties
Als je je emoties niet goed onder controle kunt houden, zul je ook snel problemen in je relaties met anderen krijgen. Je leert hoe je je relaties kunt onderhouden maar ook hoe je voor jezelf op kunt komen. Het gaat erom een balans te vinden tussen jezelf en de ander.

Voor wie is DGT?

DGT is voor mensen die de diagnose Borderline persoonlijkheidsproblematiek hebben gekregen en vaak last hebt van de volgende problemen:

  • Wisselende stemming
  • (Poging tot) zelfverwonding of gedachten over dood willen
  • Intermenselijke conflicten
  • Impulsief gedrag
  • Angst om in de steek gelaten te worden
  • Zich vaak erg gespannen voelen of paniekerig
  • Het ervaren van instabiele relaties
  • Laag zelfbeeld
  • Somberheid en prikkelbaarheid

Je bent zelf verantwoordelijk voor je leven. Als jij daadwerkelijk gemotiveerd bent en graag wilt veranderen, kun je via DGT beter leren omgaan met je emoties.

Veelgestelde vragen over DGT

  • Waar staat DGT voor?

    DGT staat voor dialectische gedragstherapie. DGT wordt ook wel Linehan therapie genoemd.
  • Waarom is het van belang een getrainde DGT-therapeut te kiezen?

    Veel mensen met borderline persoonlijkheidsstoornis hebben moeite met het vertrouwen van anderen of zijn misschien in het verleden door therapeuten afgewezen. Wanneer DGT niet op de meest effectieve manier wordt uitgevoerd, dan is het waarschijnlijk dat er minder positieve resultaten bereikt zullen worden.
  • Wat kunnen patiënten doen als DGT niet beschikbaar is?

    Als DGT om wat voor redenen dan ook niet beschikbaar is, wordt er aangeraden om zo veel mogelijk informatie te verzamelen over DGT. Dat kan door boeken te lezen over deze behandelingsmethode, meedoen aan zelfhulp bijeenkomsten en in contact komen met mensen die dezelfde soort problemen ondervinden.