Efedrine: stimulerend kruid met gevaarlijke bijwerkingen

Efedrine is een natuurlijk voorkomende stimulerende alkaloïde die traditioneel wordt gebruikt in de Chinese geneeskunde onder de naam Ma Huang. Het heeft een scala aan effecten op het menselijk lichaam en wordt daarom gebruikt in verschillende medische contexten, waaronder als een bronchodilator voor astma, een decongestivum, en als hulpmiddel bij gewichtsverlies. Efedrine werkt door de afgifte van noradrenaline, een neurotransmitter, te verhogen, wat leidt tot verhoogde hartslag, bloeddruk, en bronchiale ontspanning. Ondanks het medische nut ervan, wordt efedrine ook geassocieerd met diverse bijwerkingen en heeft het potentieel voor misbruik, wat heeft geleid tot strikte regulering van de stof in veel landen.

Wat is efedrine?

Efedrine (of ephedrine) is de werkzame stof in het kruid efedra (of ephedra). De stof is een natuurlijke stimulant en werd in het verleden verwerkt in energiedrankjes, voedingssupplementen en afslankmiddelen. Als natuurlijke energiebooster was efedrine tot 2004 vrij verkrijgbaar in smartshops, maar sindsdien valt het middel onder de geneesmiddelenwet en mag daarom niet langer vrij verkocht worden. Efedrine wordt in enkele gevallen nog wel gebruikt in ziekenhuizen bij een plotseling dalende bloeddruk, bijvoorbeeld als gevolg van een ruggenprik.

Efedrine vs Speed
De effecten van efedrine lijken op een milde variant van amfetamine, ook wel bekend als speed. Ondanks het feit dat efedrine niet zo verslavend werkt als amfetamine, heeft de stof een aantal ernstige bijwerkingen, die zelfs bij lage hoeveelheden voor serieuze problemen kunnen zorgen.

DIRECT IEMAND AAN DE LIJN?

Bel voor advies

020 - 532 0030
Ma-Vrij van 09:00 - 17:00

Geschiedenis van Efedrine

Efedra, het kruid waar efedrine uit gewonnen wordt, groeit in woestijnachtige gebieden in China en Zuid Amerika. Efedra wordt in de traditionele Chinese geneeskunde al meer dan 5000 jaar gebruikt als medicijn tegen astma, reuma en gewrichtspijn.

In de jaren 30 werd de werkzame stof efedrine geïsoleerd uit de efedra plant en ingezet als astmamedicijn, omdat efedrine zorgt voor een verwijding van de luchtwegen. De plant was echter niet in grote hoeveelheden beschikbaar, waardoor de geneeskunde al snel overstapte op andere middelen voor het behandelen van astma.

Efedrine bleef echter wel populair als energiebooster in voedingssupplementen, vooral onder kracht- en duursporters. Inmiddels staat de stof op de dopinglijst en is het gebruik streng verboden. Efedrine is daarnaast jarenlang populair geweest als afslankmiddel, vanwege de honger-onderdrukkende werking van de stof. Na het verbod op de vrije verkoop van de stof, wordt efedrine soms nog wel verwerkt in illegale supplementen en preparaten.

Wat zijn de effecten van Efedrine?

Efedrine heeft vooral fysieke, oftewel lichamelijke effecten. De stof stimuleert de aanmaak van noradrenaline, een lichaamseigen stof die het zogenaamde sympathische zenuwstelsel stimuleert. Dit gedeelte van het menselijke zenuwstelsel zorgt ervoor dat we snel en explosief in actie kunnen komen.

Noradrenaline zorgt voor een verhoging van de hartslag, bloeddruk en lichaamstemperatuur. Ook verwijdt het de luchtwegen en maakt het extra energie vrij in het lichaam. Een hoog niveau noradrenaline in ons lichaam zorgt ervoor dat we intense en bovengemiddelde fysieke inspanningen kunnen leveren, als de situatie daar om vraagt. Efedrine werkt door precies deze lichaamsfuncties te stimuleren.

Als gevolg hiervan kun je, na het gebruiken van efedrine, al snel last krijgen van hartkloppingen, zweetaanvallen, een rillerig en trillerig gevoel en slapeloosheid.

Efedrine heeft vrijwel geen geestelijke of mentale effecten. De stof stimuleert bijvoorbeeld niet de aanmaak van dopamine in onze hersenen. Dopamine is de stof in het brein die zorgt voor een gelukzalig, euforisch en extatisch gevoel, en verantwoordelijk is voor de verslavende werking van veel geestverruimende en stimulerende middelen. Je opgewekt en euforisch voelen na het gebruik van efedrine komt dus vrijwel niet voor.

Verslavingsrisico van Efedrine

Doordat efedrine praktisch geen effect heeft op het dopamine-, en daarnaast ook het serotoninesysteem van onze hersenen, is de stof niet bovengemiddeld verslavend. Wanneer je efedrine langere tijd gebruikt en vervolgens stopt, dan treden er geen lichamelijke ontwenningsverschijnselen op. Het gebruik van efedrine zorgt dus niet voor tolerantie en lichamelijke verslaving.

Wel is het mogelijk om een milde vorm van geestelijke afhankelijkheid te ontwikkelen. Wanneer je efedrine langere tijd gebruikt om beter te presteren of scherper voor de dag te komen, kun je na verloop van tijd het gevoel krijgen dat je efedrine nodig hebt om normaal te functioneren. Deze vorm van geestelijke afhankelijkheid is goed behandelbaar.

Het kan riskant zijn als efedra bijvoorbeeld gebruikt wordt als een eetlustremmer. Aanvankelijk zal het helpen maar door de gewenning moet al snel meer geslikt worden waardoor het risico op een hoge bloeddruk toeneemt.

Wat zijn de risico’s van efedrine?

Het gebruik van efedrine is vandaag de dag verboden vanwege een aantal serieuze gezondheidsrisico’s:

Korte termijn risico’s

Dit zijn korte termijn risico’s van efedrine:

• Efedrine zorgt voor een acute en aanzienlijke verhoging van de bloeddruk. Dit kan levensgevaarlijk zijn voor mensen met hart- en vaatproblemen.
• Mensen die efedrine gebruiken als eetlustremmer (en dus als afslankmiddel), zullen merken dat de onderdrukking van het hongergevoel na verloop van tijd weer afneemt. Door de dosis te verhogen keert de honger-onderdrukkende werking terug. Een hogere dosis betekent echter ook een verhoogde kans op serieuze hartklachten en een gevaarlijke bloeddrukstijging.
• Oververhitting, vooral bij gebruik in vochtige omgevingen, hoge omgevingstemperaturen en bij fysieke inspanning.
• Fysieke klachten als hartkloppingen, slapeloosheid, onrust, hoofdpijn, duizeligheid, tintelingen en overmatig transpireren.
• Verwijde pupillen, wat je zicht negatief beïnvloedt. Neem dus nooit deel aan het verkeer na gebruik van efedrine.
• De combinatie van efedrine en antidepressiva (SSRI’s) is zeer gevaarlijk.
• Het combineren van efedrine met andere stimulerende middelen (zoals cocaïne of amfetamine) en/of verdovende middelen (zoals alcohol of opiaten) lijdt makkelijk tot serieuze medische problemen.

Lange termijn risico’s

Dit zijn lange termijn risico’s van efedrine:

• Bij langdurig gebruik van efedrine raken na verloop van tijd het hart en de bloedvaten overbelast, wat kan resulteren in hart- of herseninfarcten of een hartstilstand.
• Doordat efedrine ervoor zorgt dat je je natuurlijke grenzen niet langer voelt, kun je jezelf gaan overbelasten. Dit kan leiden tot fysieke uitputting en gevaarlijke situaties.

Hoe kan ik de risico’s van efedrine verminderen?

Op deze manieren kun je de risico’s van efedrine verminderen:

• Efedra is in Nederland niet meer te koop. Als het in het buitenland te koop wordt aangeboden moet je je goed laten voorlichten. De hoeveelheid aan werkzame stof varieert, deze staat wel op de verpakking vermeldt. Let dus goed op, en neem nooit teveel in één keer.
• Let erop dat de verkochte producten naast efedra vaak ook cafeïne en guarana bevatten.
• Neem geen efedra als je hartklachten of een hoge bloeddruk hebt. Dit geldt ook voor zwangere vrouwen.
• Efedra kan niet gecombineerd worden met medicijnen of andere drugs als amfetamine, cocaïne en alcohol.
• Gebruik efedra niet om af te vallen. Het eetlustremmende effect is tijdelijk en je loopt het risico op een hoge bloeddruk.
• Gebruik geen efedra in het verkeer. Door efedra kan pupilverwijding optreden wat negatieve effecten heeft voor je kijkvermogen.

Veelgestelde vragen over efedrine