Stoppen met vapen: Uitleg en mogelijke methodes

Stoppen met vapen is lastig voor veel gebruikers, omdat e-sigaretten vaak nicotine bevatten en erg verslavend zijn. Vapen bestaat al sinds 2003 maar is de afgelopen jaren populairder geworden door de stijgende prijzen voor tabaksproducten en meer succesvolle marketing, volgens een rapport van de organisatie Global State of Tobacco Harm Reduction. Wie regelmatig een e-sigaret gebruikt, loopt echter nog steeds behoorlijke gezondheidsrisico’s. Een vape verslaving draagt bij aan het ontwikkelen van uiteenlopende gezondheidsklachten. Op deze pagina lees je meer over het belang van stoppen en hoe je de eerste stap naar herstel kunt zetten.

Wat is vapen?

Vapen is het gebruik van e-sigaretten. Bij vapen wordt een vloeistof verwarmd door een apparaat (de e-sigaret) om een aerosol (soort damp) te produceren. Deze damp wordt vervolgens ingeademd door de gebruiker. De verwarmde vloeistof (ook e-liquid genoemd) bevat meestal nicotine, smaakstoffen en andere chemicaliën. Sommige mensen gebruiken e-sigaretten als hulpmiddel om te stoppen met roken, terwijl anderen ze recreatief gebruiken.

Bij vapen komen er meestal minder schadelijke stoffen vrij dan bij gewone sigaretten. E-sigaretten verbranden immers geen tabak, waarbij verschillende chemische stoffen vrijkomen. Toch blijkt uit onderzoek dat ook vapen slecht voor je is, volgens onder meer een belangrijke studie uit 2021 in American Journal of Health.

DIRECT IEMAND AAN DE LIJN?

Bel voor advies

020 - 532 0030
Ma-Vrij van 07:00 - 22:00

Waarom is vapen verslavend?

Vapen is verslavend vanwege de nicotine die het bevat en door het ontwikkelen van gewoontes. In de meeste vapes zit nicotine, volgens M. Weaver et al. in Journal of Addiction Medicine. Deze stimulerende stof is grotendeels verantwoordelijk voor het ontwikkelen van een rookverslaving en kan ook bij vapen leiden tot een afhankelijkheid. Wanneer je regelmatig vapet, ontwikkel je een tolerantie voor nicotine en heb je steeds meer nodig om hetzelfde effect te voelen.

Je kunt ook verslaafd raken doordat je een gewoonte ontwikkelt om te vapen. Het inademen van de damp en het vasthouden van de e-sigaret worden dan gekoppeld aan bepaalde activiteiten of situaties, zoals een ontspannend moment tijdens een werkpauze of een beloning na een stressvolle situatie. Dit kan de drang om te vapen versterken en maakt stoppen met vapen moeilijker.

Wat zijn de gevolgen van langdurig vapen?

Langdurig vapen kan verschillende gevolgen hebben, zoals het ontwikkelen van een verslaving en schade aan je longweefsel. Wetenschappers weten bovendien nog niet wat alle gezondheidsrisico’s van vapen zijn op de lange termijn, volgens een studie uit 2021 in Respiratory Research.

Mogelijke gezondheidsrisico’s en negatieve effecten van langdurig vapen zijn:

• Nicotineverslaving (nicotine is een van de meest verslavende stoffen)
• Effecten op de longen (schade aan longweefsel en ontsteking van de luchtwegen)
• Cardiovasculaire risico’s
• Blootstelling aan chemicaliën (waaronder kankerverwekkende stoffen)
• Invloed op de ontwikkeling van de hersenen bij jongeren

Langdurige gebruikers geven vaak aan dat ze het erg moeilijk vinden om te stoppen, ondanks de negatieve gevolgen die ze ervaren van hun e-sigaret. Zo zorgt een afhankelijkheid aan nicotine in veel gevallen voor ontwenningsverschijnselen. Een verslaving aan vapen heeft vaak ook invloed op je kwaliteit van leven. Niet alleen door de effecten op je fysieke gezondheid, maar ook door de impact van een verslaving op je mentale welzijn en sociale relaties.

Het besluit om te stoppen met vapen

Het besluit om te stoppen met vapen is een belangrijke en positieve stap voor je gezondheid. Het vereist vaak een goede motivatie en mogelijk zelfs psychologische veranderingen. Een toenemend bewustzijn van de mogelijke gezondheidsrisico’s kan een krachtige motivator zijn. Ook helpt het om persoonlijke doelen te identificeren. Het streven naar een positief zelfbeeld en een gevoel van eigenwaarde kan daarnaast mensen motiveren om te stoppen met een schadelijke gewoonte zoals vapen, volgens een Nederlandse studie uit 2005 in Journal of Applied Social Psychology.

Wanneer je wilt stoppen met vapen, is een sterke wilskracht natuurlijk van groot belang. Zonder ondersteuningssystemen en hulpmiddelen is terugvallen echter erg makkelijk. Hieronder lees je welke methoden je kunt toepassen om te stoppen met vapen.

Methoden om te stoppen met vapen

Er zijn verschillende methoden om te stoppen met vapen. Deze variëren van het zoeken van steun bij vrienden en familie tot nicotinevervangers en het inschakelen van professionele begeleiding en therapie. Verschillende factoren kunnen bepalen welke methode voor jou geschikt is, zoals de ernst van de verslaving, de beschikbare steun in je omgeving en of eerdere pogingen zijn gestrand. Hieronder worden enkele populaire methoden besproken.

Nicotinevervangers

Nicotinevervangers zijn ontworpen om de afhankelijkheid aan nicotine te verminderen. Ze beperken of vervangen de hoeveelheid nicotine die je dagelijks inneemt en helpen met het beheersen van ontwenningsverschijnselen. Veelgebruikte nicotinevervangers zijn nicotinekauwgom, nicotinepleisters en nicotinespray.

Medicijnen tegen vapen en nicotine afhankelijkheid

Medicijnen kunnen door een arts worden voorgeschreven om de drang om te vapen te verminderen. Ze helpen met het beheersen van ontwenningsverschijnselen en cravings. Zyban en Champix zijn voorbeelden van medicijnen die helpen bij het stoppen met roken en vapen.

Gedragstherapie

Een verslaving heeft meestal psychologische aspecten die ook behandeld moeten worden voor een volledig herstel. Cognitieve gedragstherapie kan helpen bij het stoppen met vapen, door bijvoorbeeld onderliggende oorzaken bloot te leggen en gedragsveranderingen te bevorderen. Therapie kan ook helpen bij het aanleren van copingmechanismen, zodat beter om kunt gaan met triggers die je verleiden naar een e-sigaret te grijpen.

Wat zijn de afkickverschijnselen van stoppen met vapen?

De afkickverschijnselen bij stoppen met vapen zijn afhankelijk van de verslaving en individuele factoren. Vaak gaat het om een combinatie van lichamelijke en psychische afkickverschijnselen. Deze houden minstens enkele dagen tot weken aan, en zorgen ervoor dat het verleidelijk is om weer terug te grijpen naar een e-sigaret.

Mogelijke afkickverschijnselen van stoppen met vapen zijn:

• Prikkelbaarheid en stemmingswisselingen
• Angstgevoelens
• Concentratieproblemen
• Vermoeidheid en slapeloosheid
• Hoofdpijn en duizeligheid
• Zweten en lichamelijk beven
• Verhoogde eetlust of gewichtstoename
• Hoesten en kortademigheid
• Cravings

Wat zijn uitdagingen bij het stoppen met vapen?

Uitdagingen bij het stoppen met vapen zijn onder meer het overwinnen van de afhankelijkheid aan nicotine en het aanpassen van dagelijkse gewoontes en handelingen. Wanneer je gaat stoppen, is het belangrijk om te weten wat veelvoorkomende hindernissen zijn en hoe je deze kunt overwinnen. Hierdoor vind je sneller de beste oplossing voor ontwenningsverschijnselen en de juiste hulp om terugval te voorkomen.

Professionele begeleiding wordt sterk aangeraden wanneer je vreest voor heftige ontwenningsverschijnselen en hulp nodig hebt om terugval te voorkomen. Een gespecialiseerde afkickkliniek kan hierin veel betekenen, maar soms is een ambulant behandeltraject bij een psycholoog ook voldoende.

Zoek je naar advies voor het stoppen met e-sigaretten, of wil je iemand in je omgeving helpen met een verslaving? Bel 020 – 532 0030 voor een persoonlijk consult over de behandelmogelijkheden die beschikbaar zijn in jouw situatie.