Wat is het verschil tussen harddrugs en softdrugs?

Harddrugs en softdrugs verschillen volgens de wetgever in de risico’s die ze hebben voor gebruikers en de omgeving. De wet kent daarom zwaardere straffen voor de productie en verkoop van harddrugs zoals cocaïne en heroïne, vergeleken met softdrugs zoals hasj en wiet. Toch kunnen softdrugs even gevaarlijk of gevaarlijker zijn dan harddrugs, afhankelijk van hoe je ze gebruikt. Op deze pagina vind je een uitleg over de precieze verschillen tussen hard- en softdrugs en de rol van de Nederlandse Opiumwet hierin.

Wat zijn harddrugs?

Harddrugs zijn illegale drugs met een groot risico op verslaving en negatieve gezondheidseffecten, volgens de Nederlandse wetgever. Daarom wordt de productie, handel en het gebruik ervan streng gemonitord en bestraft. Harddrugs staan in de Opiumwet op de zogenaamde lijst I. De overheid heeft beoordeeld dat drugs in deze lijst erg schadelijk zijn voor de lichamelijke gezondheid en de samenleving. Ook is de kans op lichamelijke en geestelijke verslaving bij gebruikers relatief groot.

Lijst harddrugs

In Nederland zijn een paar honderd stoffen geclassificeerd als harddrugs. Lijst I bevat zowel synthetische drugs, geproduceerd in een laboratorium, als natuurlijke drugs waarvan de psychoactieve effecten uit alkaloïden komen. Ook staan er op de lijst medicijnen met een groot risico op misbruik, zoals Ritalin en oxycodon.

Bekende harddrugs zijn:

• Heroïne
• Cocaïne
• MDMA (belangrijkste bestanddeel in XTC)
• Amfetamine (ook bekend als speed)
• LSD
• GHB
• Crystal meth
• Sterke cannabisproducten zoals CBD olie

Wat zijn softdrugs?

Softdrugs zijn verdovende middelen met relatief milde effecten op de gezondheid, volgens de Nederlandse wetgever. Het bezit en gebruik ervan is in Nederland gedoogd of gereguleerd. Softdrugs staan op lijst II van de Opiumwet, om aan te geven dat ze minder schadelijk zijn dan harddrugs. Gebruikers lopen volgens de overheid namelijk een geringer risico op verslaving en schadelijke gezondheidseffecten. Ook zouden softdrugs een minder grote impact op de openbare orde hebben.

Lijst softdrugs

Lijst II van de Opiumwet bevat alle softdrugs die onder het gedoogbeleid vallen. Ook staan er in deze lijst verschillende kalmeringsmiddelen en geneesmiddelen met minder grote risico’s voor de gezondheid, volgens de wetgever, zoals diazepam en andere benzodiazepinen.

Bekende softdrugs zijn:

• Cannabis (waaronder hasj, wiet andere producten gemaakt van cannabis)
• Lachgas
• Paddo’s
• 3MMC

Wat is het verschil tussen harddrugs en softdrugs?

Het verschil tussen hard- en softdrugs is de mate waarin ze gevaarlijke drugs zijn. Een drug die op lijst I in de Opiumwet staat, zou gemiddeld meer risico hebben voor gebruikers dan een mogelijke drug uit lijst II. In de praktijk kunnen softdrugs en harddrugs echter even gevaarlijk zijn. Softdrugs zoals cannabis en lachgas kunnen net zoals harddrugs leiden tot geestelijke verslaving en permanente hersenschade, volgens een veel geciteerde studie uit 2011 in Journal of Psychiatric Research. Daarnaast worden verslavende drugs zoals alcohol en tabak niet eens gereguleerd onder de Opiumwet.

Wetgeving

Veel landen hanteren verschillende regels voor verdovende middelen. De psychedelische plant Salvia divinorum is in Nederland bijvoorbeeld volledig legaal, maar wordt volgens het VAD (Vlaams Expertisecentrum Alcohol en Andere Drugs) wel gereguleerd door de Belgische drugswet.

Daarnaast verschilt de toepassing van wetgeving sterk. Zo is er in Nederland een officieel gedoogbeleid van softdrugs, waarbij coffeeshops cannabis onder voorwaarden mogen verkopen. In veel andere Europese landen wordt geen onderscheid gemaakt tussen soft- en harddrugs bij het verbieden van de verkoop.

Opiumwet

In Nederland is het onderscheid tussen softdrugs en harddrugs vastgelegd in de Opiumwet. Sinds 1976 bevat deze wet twee lijsten waarop alle drugs vermeld staan die in Nederland zijn verboden of worden gereguleerd. Soms worden deze lijsten aangepast aan de hand van een nieuwe risicoanalyse. Zo werd GHB in 2011 verplaatst van lijst I naar lijst II. De overheid is momenteel bezig om de wet aan te passen zodat ook alle designerdrugs gereguleerd worden, volgens wetsvoorstel #36159, ‘Wijziging van de Opiumwet’.