Synthetische drugs: Soorten, effecten en risico's

Synthetische drugs zijn psychoactieve middelen die niet in de natuur voorkomen en vaak gevaarlijker zijn dan plantaardige drugs. Veel synthetische drugs imiteren de werking van plantaardige drugs zoals cannabis, paddo’s en heroïne. Ze hebben meestal echter meer onvoorspelbare en krachtige effecten en bijwerkingen. Een synthetisch middel is door de hoge concentratie voor sommige gebruikers daarom aantrekkelijker. Ook kunnen synthetische drugs makkelijker toegankelijk zijn door online verkoop en mazen in de wetgeving. Op deze pagina vind je een uitleg over de soorten synthetische drugs en welke effecten en risico’s ze kunnen hebben.

Inhoud

Wat zijn synthetische drugs?

Synthetische drugs zijn psychoactieve stoffen die in een laboratorium worden gemaakt. Deze stoffen kunnen de effecten van natuurlijke drugs nabootsen of nieuwe, andere effecten hebben op gebruikers. De in het laboratorium gemaakte moleculaire verbindingen van deze synthetische drugs komen niet voor in de natuur, maar lijken vaak wel op de alkaloïden van plantaardige drugs. Er is nog weinig onderzoek gedaan naar de chemische verbindingen en effecten van veel synthetische drugs, volgens Amerikaanse artsen in The American Journal of Emergency Medicine. Hierdoor is nog onvoldoende bekend over hun precieze bijwerkingen en gezondheidsrisico’s.

Bekende voorbeelden van synthetische drugs zijn MDMA, speed en LSD. De term ‘synthetische drugs’ wordt tegenwoordig echter vooral gebruikt om een onderscheid te maken tussen traditionele en nieuwe drugs uit laboratoria. Dit zijn synthetische drugs die wereldwijd of op de Nederlandse markt nog niet zo lang in productie zijn voor recreatief gebruik, zoals crystal meth, ketamine en 2CB.

Welke soorten synthetische drugs zijn er?

Er zijn verschillende soorten synthetische drugs, van imitators van plantaardige drugs tot middelen die een nieuwe ervaring aan gebruikers geven. Veel synthetische drugs zijn in een laboratorium gemaakt om bestaande wetgeving te omzeilen, volgens een studie uit 2015 in Addiction Science & Clinical Practice. Bij de meeste designerdrugs maken de producenten bijvoorbeeld bewust kleine aanpassingen in de chemische structuur. Hierdoor vallen ze niet onder lijst I of II van de Opiumwet.

Mogelijke soorten synthetische drugs zijn:

Synthetische cannabinoïden: Chemische stoffen, ook wel bekend als Spice en synthetische wiet, die de werking van cannabis nabootsen
Synthetische cathinonen: Drugs met zowel een hallucinerende als stimulerende werking, enigszins vergelijkbaar met XTC-pillen en speed, zoals mefedron, 3CMC en 3MMC
Synthetische opiaten: Krachtige pijnstillende drugs zoals fentanyl en ‘mildere’ opiaten zoals methadon en tramadol
Synthetische hallucinogenen: Tripmiddelen die zelfs bij een lage dosering tot heftige hallucinaties leiden, zoals ketamine, 2C-B en DOC
Synthetische stimulanten: Drugs die traditionele stimulerende middelen zoals efedrine en amfetamine nabootsen, zoals Flakka en crystal meth

Wat zijn de effecten van synthetische drugs?

De effecten van synthetische drugs zijn ontzettend divers, volgens verslavingsonderzoekster Jane Maxwell in Drug and Alcohol Dependence. De drugs imiteren niet alleen de effecten van natuurlijke drugs, maar creëren ook nieuwe verbindingen met verschillende effecten op het lichaam en de hersenen. De precieze effecten variëren per type drug en zijn onder meer afhankelijk van de dosering en tolerantie die een gebruiker heeft.

Veel voorkomende effecten van synthetische drugs zijn:

Euforie en ontspanning
Veranderde perceptie
Verhoogde hartslag en lichaamstemperatuur
Verhoogde energie en stimulatie
Hallucinaties
Verdoving en verlichting van pijn

Wat zijn de risico’s van synthetische drugs?

De risico’s van synthetische drugs zijn onder meer ernstige bijwerkingen, gezondheidsschade en verslaving. De risico’s zijn meestal groter dan bij plantaardige drugs, volgens een Hongaarse studie uit 2013. Zo hebben de meeste drugs uit laboratoria meer onvoorspelbare effecten op de gebruiker, zeker wanneer ze worden gecombineerd met andere middelen. Ook zijn veel synthetische drugs in lagere doseringen nog steeds erg krachtig en schadelijk, waardoor de kans op overdosering groter is.

Mogelijke risico’s van synthetische drugs zijn:

Onvoorspelbare en onbedoelde effecten, doordat de samenstelling van chemische stoffen per producent kan verschillen
Heftige lichamelijke en geestelijke bijwerkingen, zoals oververhitting, beroertes, intense angst en psychoses
Permanente schade aan organen en de hersenen
Verslaving
Overlijden door overdosering

Zijn synthetische drugs verslavend?

Ja, veel synthetische drugs zijn verslavend. Je raakt dan lichamelijk en/of geestelijk afhankelijk door de werking die ze onder meer hebben op neurotransmitters in het centrale zenuwstelsel. Belangrijke neurotransmitters die een rol spelen bij verslaving zijn dopamine, serotonine en GABA.

Het verslavingspotentieel is echter niet voor elke drug even groot. Zo zijn synthetische opiaten, cathinonen en stimulerende middelen zoals amfetamine verslavender dan synthetische cannabinoïden en tripmiddelen zoals 2C-B, volgens Duitse onderzoekers in Fortschritte der Neurologie-Psychiatrie. Het risico op verslaving hangt bovendien af van hoe vaak je een drug gebruikt en of je lage of hoge doseringen inneemt. Daarnaast spelen individuele factoren een rol. Sommige mensen zijn meer gevoelig voor een drug of hebben genetisch meer aanleg voor het ontwikkelen van een geestelijke verslaving.

Stoppen met synthetische drugs

Veilig en effectief stoppen met het gebruik van synthetische drugs vereist meestal professionele hulp. Je wordt dan begeleid en ondersteund tijdens het proces van lichamelijke ontwenning, ook wel detox genoemd. Iemand die regelmatig harddrugs gebruikt krijgt na het stoppen namelijk vaak last van afkickverschijnselen. Deze kunnen soms zelfs levensbedreigend zijn, zoals het serotoninesyndroom.

Een drugsverslaving vereist ook therapie om de geestelijke afhankelijkheid en onderliggende problemen te behandelen. Vaak bestaat een behandeltraject uit een combinatie van cognitieve gedragstherapie, individuele gesprekken en groepstherapie. Je zult hierdoor de oorzaken van je drugsgebruik beter begrijpen en copingmechanismen aanleren om de controle over je leven terug te winnen. Na afloop van een behandeling ontvang je meestal nazorg om een terugval te vermijden.

Wil jij stoppen met je synthetisch drugsgebruik? Of ken je iemand in je omgeving die hulp nodig heeft bij het afkicken van synthetische partydrugs? Bel anoniem naar 020 – 532 0030 en krijg persoonlijk advies van onze medewerkers over de beste behandelopties in jouw situatie.