Seksuele onthouding: Betekenis, voordelen en hulp

Seksuele onthouding verandert sterk in context en het onderwerp van onthouding is tegenwoordig erg breed. Waar seksuele onthouding vroeger vooral te maken had met religie (zoals priesters die door het celibaat geen seks mogen hebben), kan het beperken van seksuele handelingen nu om meerdere redenen worden beoefend. Van onthouding voor het behandelen van seksverslaving tot het mijden van seks uit een verlangen naar persoonlijke groei. Op deze pagina vind je uitleg over waar seksuele onthouding bij kan helpen, de mogelijke voordelen ervan en waar je rekening mee moet houden bij onthouding in een relatie.

Wat is seksuele onthouding?

Seksuele onthouding is een keuze om seksuele activiteit na te laten. Seksuele onthouding kan worden opgesplitst in geheelonthouding, waarbij iemand geen enkele seksuele handeling uitvoert, en gedeeltelijke onthouding, waarbij alleen beperkte seksuele activiteit is toegestaan (zoals masturberen). Onthouding kan ook verschillende vormen aannemen, volgens een studie uit 2020 in The Journal of Sexual Medicine. Sommigen praktiseren het een leven lang (bijvoorbeeld uit religieuze overwegingen), anderen slechts tijdelijk (bijvoorbeeld tijdens een vastenperiode) of periodiek (bijvoorbeeld tijdens de menstruatiecyclus).

Wat zijn redenen voor seksuele onthouding?

De redenen voor seksuele onthouding zijn erg divers en omvatten naast religieuze factoren ook gezondheidsoverwegingen en een wens om persoonlijk te groeien. Seksuele onthouding is vrijwel altijd een bewuste keuze, waarin mensen kiezen om hun seksualiteit geheel of gedeeltelijk te bedwingen en zo iets anders ervoor terug krijgen. Zo kan het tijdelijk stoppen met porno kijken helpen bij herstel van een pornoverslaving. Ook is er een groeiende ‘NoFap’-beweging. De (vooral jonge) aanhangers hiervan hebben het geloof dat onthouding van masturberen en porno verschillende gezondheidsvoordelen heeft, volgens de Zuid-Afrikaanse seksuoloog Scott Burnett.

Mogelijke redenen voor seksuele onthouding zijn:

• Persoonlijke overtuigingen, zoals morele waarden of ethische principes om alleen een monogame relatie te hebben
• Religieuze redenen, zoals je onthouden van seks voor het huwelijk vanwege de voorschriften van een religie
• Spirituele groei, waarin je probeert om de afleiding van seksuele energie te verminderen
• Gezondheidsoverwegingen, om bijvoorbeeld de overdracht van soa’s te voorkomen of als onderdeel van herstel na een operatie
• Persoonlijke groei,waarbij je het onthouden van seks gebruikt om je beter te focussen op andere gebieden in je leven

Wat zijn de voordelen van seksuele onthouding?

De voordelen van seksuele onthouding zijn onder meer verschillende fysieke aspecten en psychische effecten. Zo kan het onthouden van seksuele activiteit helpen bij het verhogen van het testosteronniveau en de slaap bevorderen door afleiding te beperken. Onthouding kan ook helpen om meer controle te ervaren over jezelf en je mentale gezondheid helpen verbeteren, volgens een onderzoek uit 2009 in Journal of Groups in Addiction & Recovery. Daarnaast heeft seksuele onthouding emotionele voordelen, zoals een verbeterde zelfbeheersing en discipline, en meer emotionele rust en stabiliteit.

Uitdagingen en hoe deze te overwinnen

Er zijn verschillende uitdagingen die mensen kunnen ervaren wanneer ze een keuze maken voor seksuele onthouding. Denk aan een verhoogde seksuele spanning en frustratie, waarbij je een sterke behoefte voelt om seks te hebben en voortdurend wordt geconfronteerd met verleidingen hiertoe. Dit is vooral groot bij seksverslaafden, volgens verslavingsonderzoeker David Fernandez in Archives of Sexual Behavior.

Onthouding kan ook tot gevoelens van eenzaamheid leiden door een verlangen naar fysieke intimiteit. Soms zorgt onthouding voor spanning in een relatie. Ten slotte ervaren veel mensen negatieve gedachten zoals schaamte en schuldgevoelens over hun seksuele verlangens.

Strategieën om succesvol om te gaan met uitdagingen bij seksuele onthouding zijn

• Zoek afleiding, bijvoorbeeld in nieuwe hobby’s
• Pas gezonde copingmechanismen toe zoals ontspanningstechnieken (meditatie, yoga)
• Vind steun in je omgeving om je ervaringen en gevoelens te kunnen delen
• Communiceer duidelijk met partners over je grenzen, behoeften en verwachtingen
• Schakel professionele hulp in voor begeleiding en om controle te krijgen over je seksualiteit

Seksuele onthouding en relaties

Je onthouden van seks kan verschillende gevolgen hebben voor een relatie, volgens een Amerikaanse onderzoeksgroep in Journal of Sex Research. Onthouding kan leiden tot het versterken van communicatie en het versterken van emotionele intimiteit, omdat partners open en eerlijk moeten communiceren over hun behoeftes en verlangens. Zo kunnen partners elkaar leren kennen op een nieuwe manier. Dit kan helpen bij bijvoorbeeld relatietherapie. Ook kan onthouding de focus verleggen op andere belangrijke aspecten van de relatie en leiden tot meer waardering voor seks wanneer de onthouding wordt opgeheven.

Onthouding kan echter ook een negatieve impact hebben en bijvoorbeeld zorgen voor seksuele frustratie en onvrede. Soms voelen partners zich onzeker of afgewezen door de onthouding. Ook kan een periode van onthouding de fysieke en emotionele intimiteit verminderen.

Help bij een seksverslaving

Seksuele onthouding kan een belangrijke rol spelen in de behandeling en het herstel van een seksverslaving. Een therapeut of counselor kan tijdelijke onthouding voorstellen om het verlangen naar seks te verminderen. Hulp bij een seksverslaving beperkt zich niet alleen tot opgelegde onthouding. Meestal past tijdelijke onthouding binnen een therapievorm of breder behandeltraject.

Behandelopties voor seksverslaving

Er zijn verschillende behandelmethodes bij seksverslaving mogelijk. Deze kunnen ambulant worden aangeboden of onderdeel zijn van een tijdelijke behandeling in een afkickkliniek. Cognitieve gedragstherapie is de voornaamste behandeloptie bij seksverslaving. Je leert hier om de controle terug te winnen over negatieve gedachten. Dit is een vorm van individuele therapie waarbij je één op één gesprekken voert met een therapeut.

Als onderdeel van een behandeling voor seksverslaving kun je ook groepstherapie volgen. Je deelt dan ervaringen met lotgenoten en doet zo nieuwe inzichten op over je verstoorde gedrag. Omdat seksverslaving en pornoverslaving vaak impact hebben op je naaste familie, kan een behandelaar ook gezinstherapie voorstellen. Je voert dan onder begeleiding gesprekken zodat familieleden beter de verslaving begrijpen.

Ben jij op zoek naar hulp voor seksverslaving? Bel anoniem naar 020 – 532 0030 voor advies van onze medewerkers over de beste behandelmogelijkheden in jouw situatie.

Veelgestelde vragen over seksuele onthouding