THC: Hoe het werkt, wat het doet en mogelijke risico's

THC is een van de belangrijkste werkzame stoffen van de cannabisplant en speelt een grote rol in het verslavingspotentieel van de drug. Van alle cannabinoïden heeft THC het grootste psychoactieve effect op gebruikers, volgens een studie uit 2013 in Annual Review of Psychology. THC kan ook verschillende risico’s hebben voor gebruikers, waaronder heftige mentale bijwerkingen zoals psychose. Op deze pagina leggen we uit wat THC doet met je lichaam en hersenen. Ook bespreken we de medische toepassingen van THC en waarom regelmatig gebruik van de stof gevaarlijk kan zijn.

Wat is THC?

THC is de belangrijkste psychoactieve stof in cannabisproducten zoals wiet en hasj. THC staat voor tetrahydrocannabinol. Het is een complexe cannabinoïde, zoals de natuurlijke chemische verbindingen worden genoemd in de cannabisplant, en heeft een unieke interactie met sommige cannabinoïde receptoren in de hersenen. Hierdoor verschilt THC van andere cannabinoïden en kan het onder meer de je stemming, waarneming en geheugen beïnvloeden en een ‘high’ effect produceren. THC kan echter ook negatieve effecten hebben op gebruikers en heeft een hoog verslavingspotentieel.

Geschiedenis van THC

De geschiedenis van THC en cannabis gaat duizenden jaren terug. Al in het jaar 2737 v. Chr. werden de psychoactieve effecten van cannabis in China beschreven. Cannabis werd in Azië sindsdien onder meer gebruikt voor medicinale doeleinden, spirituele praktijken en textielproductie (hennep), volgens de Canadese drugsonderzoeker Harold Kalant. Twee soorten cannabisplanten werden hiervoor geteeld, cannabis sativa en cannabis indica.

In 1843 werden de eerste cannabinoïden geïsoleerd door scheikundigen. Zo werd meer duidelijk over het psychoactieve effect van wiet. Begin 20e eeuw werd cannabis vanwege deze bekende effecten in veel landen opgenomen in nieuwe drugswetten, waardoor het gebruik ervan verboden werd. Pas in 1964 werd THC echter voor het eerst geïsoleerd uit cannabis en kon het psychoactief effect van cannabis beter worden onderzocht. De vele wetenschappelijke studies sindsdien hebben onder meer geleid tot de ontwikkeling van medicinale cannabisproducten en -behandelingen voor verschillende aandoeningen.

Werking van THC in het lichaam

De werking van THC in het lichaam heeft vooral te maken met het endocannabinoïde systeem, volgens een studie uit 2015 in Neurotherapeutics. Dit complexe systeem in je lichaam helpt onder meer bij het reguleren van je stemming, eetlust, het waarnemen van pijn en je geheugen. THC bindt zich aan verschillende receptoren van het endocannabinoïde systeem, waaronder de belangrijke CB1-receptoren in de hersenen. De stof activeert vervolgens deze receptoren en verandert de werking ervan. Op die manier kan het helpen bij het verlichten van pijn, het remmen van ontstekingen en het verbeteren van slaap. Ook zorgt het zo voor verschillende psychologische en stimulerende effecten.

Psychoactieve effecten van THC

De psychoactieve effecten van THC zijn erg divers en onder meer afhankelijk van de ingenomen dosering, mogelijke lichamelijke tolerantie en individuele reacties. Ook de omgeving waarin je THC gebruikt kan een belangrijke rol spelen bij de soort effecten die je ervaart, volgens psycholoog Phil Dalgarno in Addiction Research & Theory. De “high” die gebruikers door THC voelen, is meestal een complexe combinatie van de fysieke sensaties, emotionele ervaringen en veranderingen in perceptie die THC veroorzaakt. Deze kan bij gebruikers sterk variëren. Zo kun je ook juist een zeer negatieve en akelige ervaring hebben. Dit wordt een bad trip genoemd.

Mogelijke psychoactieve effecten van THC zijn:

• Een gevoel van intens geluk en euforie
• Ontspanning en stressvermindering
• Veranderde perceptie van tijd, ruimte en geluiden
• Een toename in creativiteit en fantasie

Wat zijn de bijwerkingen van THC?

De bijwerkingen van THC zijn verschillende klachten die variëren van een droge mond tot een ernstige psychose. De kans op bijwerkingen en de ernst van deze effecten is afhankelijk van meerdere factoren. Zo neemt de kans op bijwerkingen toe bij een hogere dosering en wanneer je THC inneemt door het te roken of te vapen. Ook zijn sommige gebruikers gevoeliger voor het ontwikkelen van bijwerkingen. Mensen met bestaande psychische klachten ontwikkelen daarnaast vaker psychische bijwerkingen door het gebruik van THC en cannabis, volgens een studie uit 2007 in het vooraanstaande medische blad The Lancet.

Mogelijke bijwerkingen van THC zijn:

• Kortetermijngeheugenverlies
• Verminderde coördinatie
• Verhoogde hartslag
• Droge mond
• Rode ogen
• Angst en paranoia
• Psychose

Wat zijn de risico’s van THC?

De risico’s van THC zijn onder meer het ontwikkelen van langdurige mentale problemen en het verslavingspotentieel. Uit onderzoek blijkt dat THC angst, paranoia en psychose kan triggeren, met name bij mensen met een verhoogd risico, volgens een rapport uit 2015 in Schizophrenia Bulletin. Ook kan de cannabinoïde de ontwikkeling van de hersenen beïnvloeden bij jongeren, vooral op het gebied van geheugen en leervermogen. Daarnaast zijn er verschillende fysieke risico’s, zoals mogelijke hartproblemen en verminderde vruchtbaarheid bij zowel mannen als vrouwen.

Mogelijke risico’s van THC zijn:

• Ontwikkelen van afhankelijkheid
• Mentale klachten, waaronder angst, paranoia en psychose
• Ontwikkelingsproblemen
• Verminderde vruchtbaarheid
• Longaandoeningen (wanneer je THC inneemt door het roken van wiet, bijvoorbeeld)
• Interacties met andere middelen

Is THC verslavend?

Ja, THC is verslavend voor gebruikers. THC is een van de meest verslavende cannabinoïden door de werking die het heeft op verschillende neurotransmitters in het centrale zenuwstelsel. Zo verhoogt het de afgifte van dopamine in het lichaam, waardoor gebruikers meer plezier en beloning ervaren bij het gebruik ervan. Volgens internationaal onderzoek uit 2021 in Nature Reviews Disease Primers is ongeveer 10% van alle cannabisgebruikers afhankelijk van cannabis. Dit komt voornamelijk door de werking van THC. Een andere bekende cannabinoïde zoals cannabidiol (CBD) heeft bijvoorbeeld geen verslavende werking.

Het regelmatig gebruik van THC zorgt ervoor dat je tolerantie opbouwt en steeds hogere doseringen nodig hebt om dezelfde psychoactieve effecten te ervaren. Uiteindelijk word je zo afhankelijk van het gebruik van THC om je goed te voelen. Wanneer je plotseling stopt met THC, krijg je dan last van verschillende afkickverschijnselen. Deze kunnen grote gezondheidsproblemen veroorzaken en zorgen dat een verslaving in stand wordt gehouden.

Lees hoe je veilig en effectief kunt stoppen met blowen.

Medische toepassingen van THC

THC kan verschillende medische toepassingen hebben, waaronder voor pijnverlichting en het stimuleren van de eetlust. Er is echter nog meer onderzoek nodig naar de precieze effecten en medische voordelen van cannabinoïden zoals THC en cannabidiol (CBD). Medicatie met een hoog THC-gehalte heeft namelijk vaak ook een hoog verslavingspotentieel. Om die reden mag CBD-olie, bijvoorbeeld, in Nederland een maximaal THC-gehalte van 0,05% hebben.

Mogelijke medische toepassingen van THC zijn:

• Verlichting van pijn, waaronder chronische pijn en pijn door zenuwbeschadiging
• Behandeling van misselijkheid
• Stimuleren van de eetlust
• Verminderen van MS-symptomen

Veelgestelde vragen over THC