Oxazepam - Wat doet dit medicijn - risico's en bijwerkingen

Oxazepam is een krachtig medicijn voor de tijdelijke behandeling van angststoornissen, spanning en slaapproblemen. Vanwege de kans op gevaarlijke bijwerkingen en het verslavingspotentieel mag je oxazepam alleen onder strikte begeleiding gebruiken. Net zoals bij andere benzodiazepinen raken echter veel gebruikers alsnog verslaafd aan oxazepam, ondanks de vele waarschuwingen. Op deze pagina wordt uitgelegd wat oxazepam met je doet en wat de veiligste methode is om het medicijn te gebruiken.

Wat is oxazepam?

Oxazepam is een slaap- en kalmeringsmiddel dat in de categorie benzodiazepinen valt. Het medicijn kan worden gebruikt voor de behandeling van angst en ernstige slaapstoornissen. Het vermindert angstgevoelens en ontspant de hersenen. Vanwege deze effecten kan oxazepam ook worden ingezet voor het beperken van afkickverschijnselen bij alcoholverslaving, volgens Duitse onderzoekers in European Addiction Research. In Nederland wordt oxazepam onder andere verkocht onder de merknaam Seresta.

Oxazepam is een medicijn waarmee je erg voorzichtig moet zijn, net zoals met andere benzo’s zoals lorazepam, diazepam, melatonine en xanax. Door de werking van oxazepam is het namelijk makkelijk om een lichamelijke en psychische afhankelijkheid te ontwikkelen. Je krijgt dan last van heftige ontwenningsverschijnselen wanneer je wilt stoppen met het medicijn.

DIRECT IEMAND AAN DE LIJN?

Bel voor advies

020 - 532 0030
Ma-Vrij van 07:00 - 22:00

Bij welke klachten wordt oxazepam gebruikt?

Oxazepam wordt gebruikt bij klachten met slapeloosheid, angstgevoelens en overmatige stress, volgens kennisbank Farmacotherapeutisch Kompas. Wanneer je oxazepam gebruikt, nemen ook de lichamelijke symptomen van deze klachten af. Denk aan hartkloppingen, buikpijn, trillen en overmatig zweten. De psychische en fysieke klachten kunnen chronisch zijn of tijdelijk opduiken, bijvoorbeeld tijdens ontwenning van een afhankelijkheid aan alcohol. Een arts zal altijd eerst vaststellen of kortdurend gebruik van oxazepam nuttig is voor de klachten waar je last van hebt.

Wat is de werking van oxazepam?

De werking van oxazepam heeft vooral te maken met GABA, volgens psychiater-onderzoeker Robert Howland. GABA is een belangrijke neurotransmitter in de hersenen die onder meer zorgt voor een balans in de verschillende hersengebieden. Het helpt te voorkomen dat delen van de hersenen overgestimuleerd raken. Overactieve hersengebieden spelen een grote rol in het veroorzaken van gevoelens van angst en spanning, gejaagdheid en paniek. Wanneer je oxazepam gebruikt, wordt de aanmaak en aanwezigheid van GABA in de hersenen bevorderd. Het heeft zo een verdovende en ontspannende werking, net zoals veel andere anxiolytica.

Hoe lang werkt oxazepam?

Oxazepam werkt gemiddeld zo’n 6 tot 8 uur. De effecten beginnen meestal na ongeveer een uur. De precieze werkingsduur en halveringswaarde is afhankelijk van meerdere factoren. Zo speelt de dosering een grote rol en kan oxazepam sneller uitgewerkt zijn wanneer je een tolerantie hebt ontwikkeld voor de effecten ervan. De combinatie van oxazepam met andere middelen en medicijnen kan de werkingsduur ook beïnvloeden.

Wat zijn de bijwerkingen van oxazepam op lange termijn?

De bijwerkingen van oxazepam op lange termijn zijn vooral ernstige psychische klachten, volgens onderzoek uit 2005 in Journal of Clinical Psychopharmacology. Denk aan depressieve gevoelens, plotselinge woede-uitbarstingen en een (paradoxale) toename van angstsymptomen. Gebruikers kunnen ook last krijgen van ernstige geheugenproblemen en verwardheid. Andere nare bijwerkingen zijn onder meer slappe spieren, misselijkheid en huiduitslag.

Bijwerkingen van oxazepam op de lange termijn zijn:

• Vermoeidheid en sufheid, extreme slaperigheid overdag
• Verwardheid
• Depressie
• Heftige stemmingswisselingen of juist afgevlakte emoties
• Verminderde coördinatie en duizeligheid
• Misselijkheid
• Geheugenproblemen (vooral korte termijn geheugen)
• Fysieke klachten zoals huiduitslag en slappe spieren
• Ademhalingsproblemen

Is oxazepam verslavend?

Ja, oxazepam is verslavend wanneer het te lang of in hoge doses wordt gebruikt. Net zoals bij andere benzodiazepinen ontstaat dan gewenning aan de extra afgifte van GABA in de hersenen. Je bouwt dan tolerantie op voor de effecten van het medicijn en ervaart meer angst en spanning wanneer je oxazepam niet langer inneemt. Hierdoor wil je niet meer stoppen met het gebruik. Deze verslavende effecten zijn groter dan bij de bekende benzodiazepine diazepam, volgens een Noorse studie uit 2016.

Oxazepam heeft ook een verslavende werking wanneer het als slaapmiddel gebruikt wordt. Je kunt dan alleen nog maar na inname van oxazepam goed in slaap vallen. Oxazepam gebruiken bij slaapstoornissen mag meestal alleen maar voor een zeer korte periode om het risico op deze afhankelijkheid te beperken.

Sommige mensen zijn ook extra gevoelig voor het ontwikkelen van verslaving aan oxazepam. Je kunt bijvoorbeeld aanleg hebben voor verslaving of door een verleden met andere verslavingen eerder getriggerd worden. Het is belangrijk om altijd open te zijn richting je arts over een verleden met verslaving, om het juiste medicijn in jouw situatie vast te stellen.

Lees hier meer over medicijnverslaving

Tijdelijke behandeling

Oxazepam is normaal gesproken alleen geschikt voor tijdelijke behandelingen, volgens een studie uit 2012 in Psychiatry Research. Het is bedoeld om tijdelijk klachten weg te nemen, waardoor zo de onderliggende oorzaken effectief kunnen worden aangepakt. Bij de behandeling van slaapproblemen wordt aangeraden om het medicijn na 2 weken al af te bouwen en er na 4 weken helemaal mee te stoppen. Voor de behandeling van angststoornissen, paniekaanvallen en spanning kan oxazepam een periode van maximaal 2 maanden lang voorgeschreven worden.

Stoppen met oxazepam

Gebruikers moeten altijd onder begeleiding van een arts stoppen met oxazepam. Je huisarts kan bijvoorbeeld een afbouwschema opstellen waarmee je het medicijn veilig kunt afbouwen. Op eigen houtje stoppen met oxazepam wordt sterk afgeraden. Niet alleen loop je risico op heftige ontwenningsverschijnselen, waaronder ademhalingsproblemen en psychose, maar abrupt stoppen met oxazepam heeft vaak ook een lage succeskans.

Zoek je professionele hulp om te stoppen met oxazepam? Bel anoniem naar 020 – 532 0030 voor persoonlijk advies van onze medewerkers over de beste behandelingsopties bij een verslaving aan oxazepam.

Afbouwen van oxazepam

Een afbouwschema helpt je om stapsgewijs en veilig af te bouwen van oxazepam. Je beperkt hiermee de kans op ernstige ontwenningsverschijnselen en kunt zo effectief stoppen met het medicijn zonder terugkeer van de eerdere klachten. Een standaard afbouwschema neemt zo’n 4 tot 6 weken de tijd om het gebruik van een benzodiazepine als oxazepam helemaal te beëindigen. Wanneer er sprake is van langdurig gebruik door een verslaving, duurt het vaak enkele maanden om de dosering veilig af te bouwen. De precieze duur van het afbouwschema hangt onder meer af van de gebruikte dosering en de ernst van de symptomen.

Wat zijn de ontwenningsverschijnselen van oxazepam?

De ontwenningsverschijnselen van oxazepam zijn vooral psychische klachten. In zeldzame gevallen kun je last krijgen van toevallen en psychoses. Vanwege het risico op ontwenningsverschijnselen is het belangrijk om altijd onder medische begeleiding te stoppen met oxazepam, volgens Belgische onderzoekers in Psychopharmacology. Je volgt dan een afbouwschema waarin je met kleine stapjes het medicijn afbouwt.

Mogelijke ontwenningsverschijnselen van oxazepam zijn:

• Slapeloosheid
• Angst en prikkelbaarheid
• Onrust en een gejaagd gevoel
• Spierkrampen en spierpijn
• Hartkloppingen en trillen
• Zweten
• Diarree en buikpijn
• Overgevoeligheid voor licht, geluid en aanraking
• Depressieve gevoelens
• Toevallen
• Psychose

Veelgestelde vragen over oxazepam