Chocolade verslaving: Oorzaken, gevolgen en preventie

Voor veel mensen kan chocolade verslavend zijn door de werkzame stoffen in cacao. Je kunt ook aan chocolade verslaafd raken door gewoontevorming, volgens Finse onderzoekers in International Journal of Eating Disorders. Een chocolade verslaving kan op de lange termijn verschillende gezondheidsproblemen veroorzaken. Ook kan het bijdragen aan de ontwikkeling van eetstoornissen, zoals binge eating disorder. Op deze pagina leggen we alles uit wat je moet weten over chocolade verslaving, welke behandeling mogelijk is en hoe je verantwoord kunt genieten van chocola.

Wat is chocolade verslaving?

Chocolade verslaving is een aandoening waarbij iemand een oncontroleerbare drang heeft om chocolade te eten. Je bent dan lichamelijk en geestelijk afhankelijk geworden van de werkzame stoffen in chocola. Zo activeren suiker en cafeïne in chocola onder meer het beloningscentrum van de hersenen. Het kan bij chocolade lastig zijn om te bepalen of er sprake is van een echte verslaving of alleen een sterke voorkeur of gewoonte. Bij een verslaving ervaar je ontwenningsverschijnselen als je een tijdje geen chocolade eet, zoals intense cravings, volgens een studie uit 2013 in Chocolate in Health and Nutrition. Ook eet je chocolade dan echt uit dwang,

DIRECT IEMAND AAN DE LIJN?

Bel voor advies

020 - 532 0030
Ma-Vrij van 07:00 - 22:00

Wat zijn de oorzaken van een chocolade verslaving?

De oorzaken van een chocolade verslaving zijn vooral de stoffen in chocolade die verschillende neurotransmitters in de hersenen activeren: suiker, cafeïne en theobromine. Suiker zorgt dat er meer vrijkomt van de neurotransmitter dopamine, waardoor je een fijn gevoel ervaart wanneer je chocolade gaat eten. Cafeïne, dat in cacao zit, verhoogt dopamine en vermindert slaperigheid door het blokkeren van de neurotransmitter adenosine. In cacao zit bovendien de stof theobromine. Deze stimulerende stof verhoogt dopamine en kan stress verminderen zoals opioïden dit doen. Cafeïne en theobromine zitten vooral in pure chocolade. Melkchocolade en witte chocolade bevatten gemiddeld meer suikers.

Er zijn ook enkele psychologische factoren die kunnen bijdragen aan chocoladeverslaving, volgens psycholoog David Benton. Sommige mensen ontwikkelen een gewoonte om te veel te eten als reactie op negatieve emoties, zoals verdriet, boosheid en frustratie. Een eetverslaving kan ook ontstaan wanneer chocolade wordt gebruikt om comfort en verlichting te bieden tijdens angst, stress of verveling. Daarnaast hebben sommigen erfelijke aanleg voor verslaving. Ze reageren dan bijvoorbeeld sterker op de effecten van een stuk chocolade, waardoor eerder tolerantie en afhankelijkheid ontstaan.

Wat zijn de gevolgen van een chocolade verslaving?

De gevolgen van een chocolade verslaving zijn afhankelijk van de hoeveelheid chocolade die je eet door de afhankelijkheid. Overmatig chocolade eten kan zowel op de korte als lange termijn leiden tot verschillende negatieve gezondheidseffecten. Daarnaast heeft een chocolade verslaving vaak een impact op je algemene welzijn en dagelijks leven. Zo schamen mensen met chocoladeverslaving zich vaak voor hun eetgedrag en proberen ze dit te verbergen voor de omgeving, volgens voedingsdeskundige Marion Hetherington in British Journal of Clinical Psychology. Dit draagt bij aan sociale isolatie en het ontwikkelen van depressie en angststoornissen.

Korte termijn effecten van chocolade verslaving zijn:

• Gewichtstoename
• Verergeren van acne
• Spijsverteringsproblemen
• Hoofdpijn en stemmingswisselingen

Lange termijn effecten van chocolade verslaving zijn:

• Verhoogd risico op hart- en vaatziekten
• Verhoogd risico op diabetes type 2
• Tandbederf
• Psychische klachten, waaronder depressie en angststoornissen
• Ontwenningsverschijnselen en onbedwingbare trek

Hoe kun je een chocolade verslaving herkennen?

Je kunt een chocolade verslaving herkennen aan meerdere signalen en symptomen. Het is verstandig om professionele hulp te zoeken wanneer je jezelf in onderstaande tekenen van een chocolade verslaving herkent en wanneer je merkt dat deze eetverslaving een impact heeft op je gezondheid en dagelijks leven.

Mogelijke signalen en symptomen van een chocolade verslaving zijn:

• Dwangmatige drang naar chocolade
• Je vindt het moeilijk om nee te zeggen tegen chocolade, zelfs als je weet dat het niet goed voor je is, en eet meer chocolade dan je van plan was door het verliezen van de controle over je eetgedrag
• Gevoelens van angst of stress wanneer je geen chocolade kunt eten
• Eten van chocolade om negatieve emoties te onderdrukken
• Ontwenningsverschijnselen wanneer je plotseling stopt met het eten van chocolade

Behandeling van een chocolade verslaving

Voor de behandeling van een chocolade verslaving zijn meerdere behandelingsopties beschikbaar. Professionele hulp kan ook helpen bij het ontwikkelen van strategieën en zelfhulptechnieken die je ondersteunen om de controle over je eetgedrag terug te winnen.

Behandeling van een chocolade verslaving kan bestaan uit:

• Therapie: Je voert gesprekken met een therapeut om de verslaving en onderliggende oorzaken beter te begrijpen. Ook leer je copingmechanismen te ontwikkelen. Cognitieve gedragstherapie is een populaire therapievorm bij verslaving.
• Voedingsbegeleiding: Een voedingsdeskundige of diëtist kan helpen om meer gezond eetgedrag te ontwikkelen en tips geven om dagelijks minder chocola te eten.
• Medicatie: Achterliggende oorzaken van de chocolade verslaving of gevolgen ervan, zoals psychische problemen, kunnen ook farmacologisch worden behandeld.
• Zelfhulpgroepen: Je kunt steun vinden in lotgenotengroepen, bijvoorbeeld op online forums. Hier worden ook adviezen en tips gedeeld om minder chocolade te eten en de verslaving te managen.

Zelf van een chocolade verslaving afkomen is mogelijk maar vaak wel lastig. Voor veel mensen is het moeilijk om plotseling een gewoonte te veranderen. Door de verslaving kun je bovendien last krijgen van mogelijke ontwenningsverschijnselen. De verleiding is hierdoor groot om toch weer een stukje chocolade te eten. Met professionele begeleiding en ondersteuning heb je de meeste kans om succesvol van een chocolade verslaving af te komen en dit ook op de lange termijn vol te houden, volgens onderzoek uit 2017 in Current Addiction Reports.

Zoek jij hulp voor een chocolade verslaving of ander problematisch eetgedrag? Bel anoniem naar 020 – 532 0030 voor een persoonlijk advies van onze medewerkers voor mogelijke behandelopties in jouw situatie.

Preventie van chocolade verslaving

Hoewel chocolade verslavend is, kun je bij gematigd gebruik alsnog genieten van de gezonde eigenschappen. Hieronder geven we enkele tips waardoor je pure chocola veilig kunt eten zonder dat je er echt verslaafd aan raakt. Een gebalanceerd dieet en een gezonde levensstijl is uiteindelijk het meest belangrijk om problematisch eetgedrag en eetstoornissen te voorkomen.

Dit zijn enkele tips en strategieën om de ontwikkeling van een chocoladeverslaving te voorkomen:

• Beperk je chocolade consumptie tot maximaal een paar keer per week
• Eet vooral pure chocolade, dat minder suiker en vet bevat
• Zoek gezonde alternatieven wanneer je een hongergevoel hebt en wilt snacken, zoals fruit
• Identificeer triggers waardoor je naar een reep chocola grijpt en probeer deze te vermijden
• Vind gezonde copingmechanismen om met stress om te gaan, dat een belangrijke trigger kan zijn voor chocolade

Veelgestelde vragen over chocolade verslaving