Chips verslaving: Oorzaken, gevolgen en hulp

Een chipsverslaving is een eetstoornis met mogelijk ernstige gevolgen voor je gezondheid en mentale welzijn. Zo loop je risico op het ontwikkelen van diabetes, heb je een verhoogde kans op verschillende vormen van kanker en kun je last krijgen van psychische problemen. Verslavingen aan eten zoals chips en chocolade ontstaan door meerdere factoren. Op deze pagina vind je uitleg over de oorzaken van chipsverslaving, hoe je een verslaving aan chips herkent en leggen we uit wat je kunt doen bij een eetverslaving aan chips.

Wat is chipsverslaving?

Chipsverslaving is een type eetverslaving waarbij iemand een onbedwingbare trek heeft in chips. Mensen met een chipsverslaving blijven grote hoeveelheden chips eten, ondanks de negatieve gevolgen die dit heeft voor hun fysieke en mentale gezondheid. Ze hebben dan de controle verloren over hun eetgedrag. Iemand met een chipsverslaving kan een geopende zak chips daarom niet laten liggen en blijft eten totdat deze helemaal leeg is.

DIRECT IEMAND AAN DE LIJN?

Bel voor advies

020 - 532 0030
Ma-Vrij van 07:00 - 22:00

De psychologie achter chipsverslaving

Chips zijn om meerdere redenen verslavend. Zo zorgt de combinatie van zout, vet en suiker in chips voor een verleidelijke smaakbeleving. Op die manier dragen ze bij aan het ontwikkelen van ongezonde eetpatronen. De combinatie van stoffen stimuleert ook de afgifte van dopamine in je hersenen. Door deze neurotransmitter voel je je dan gelukkiger en wil je meer chips eten. De knapperige textuur van chips kan daarnaast ook het beloningssysteem in de hersenen stimuleren, volgens voedselexpert Andrew Rosenthal in zijn boek Modifying Food Texture.

Wat zijn oorzaken van chips verslaving?

Er zijn verschillende factoren die bijdragen aan de ontwikkeling van een chips verslaving. Zo zijn voor sommige mensen chips verslavend vanwege een genetische aanleg voor verslavend gedrag. Ook een impulsieve persoonlijkheid (zoals mensen met ADD) kan een risicofactor zijn, volgens een studie uit 2004 in International Journal of Eating Disorders. Het is dan mogelijk lastiger om guilty pleasures zoals chips en pizza te weerstaan. Ongezond voedsel kan ook tot verslaving leiden wanneer het wordt gebruikt als troostmiddel voor emotionele problemen of om psychische klachten tijdelijk te onderdrukken.

Mogelijke oorzaken van chipsverslaving zijn:

• Biologische factoren, waaronder aanleg hebben voor verslavend gedrag en de werking van ingrediënten in chips op de hersenen
• Psychologische factoren, zoals het gebruik van een zak chips en ander voedsel om stress, angst en psychische klachten te verminderen
• Toegankelijkheid, ongezond voedsel als chips en chocolade is makkelijk verkrijgbaar
• Dopamine-reactie, de combinatie van zout, vet en koolhydraten triggert een verslavende reactie in de hersenen en zorgt voor meer afgifte van dopamine

Gevolgen van overmatige chipsconsumptie

Overmatig veel chips eten door een verslaving of verstoord eetgedrag heeft verschillende gezondheidsrisico’s. Deze variëren van extreme gewichtstoename tot diabetes type-2 en een verhoogde kans op sommige vormen van kanker, volgens de eetverslaving onderzoeker Abd Tahrani in Journal of Eating Disorders. Een eetverslaving aan chips leidt vaak ook tot psychische problemen, van schuldgevoelens over je eetgedrag en eetbuien tot een lager zelfbeeld en depressie. Daarnaast is sociale isolatie een mogelijk gevolg. Door je eetpatronen mijd je dan steeds meer contact met anderen.

Mogelijke gevolgen van overmatige chipsconsumptie zijn:

• Overgewicht en obesitas, door inname van overmatig veel vet en koolhydraten
• Verhoogde bloeddruk, onder meer door de hoge hoeveelheid zout in een chipje
• Verhoogd cholesterolgehalte
• Diabetes type-2
• Verhoogde kans op sommige vormen van kanker
• Emotionele problemen en psychische klachten
• Sociale isolatie
• Verslaving

Herkennen van chipsverslaving

Signalen en symptomen waaraan je chipsverslaving kunt herkennen bij jezelf en anderen zijn:

• Een onbedwingbare trek naar chips, zelfs wanneer je geen honger hebt
• Controleverlies over je eetgedrag, vaak meer chips eten dan je van plan was
• Het eten van chips geheim houden voor anderen, onder meer door lege zakjes te verstoppen en liegen over het eten ervan
• Chips blijven eten zelfs wanneer je je er ziek van voelt
• Gevoelens van schuld en schaamte hebben over je eetgedrag

Strategieën voor het overwinnen van chipsverslaving

Het overwinnen van chipsverslaving is vaak uitdagend. Mogelijke strategieën die helpen om je eetgewoonten te verbeteren zijn:

• Verminder de beschikbaarheid van chips: Verwijder chips uit je leefomgeving en koop gezonde snacks als alternatief wanneer je trek krijgt.
• Beperk je triggers: Identificeer waarom en wanneer je zin krijgt in chips, zoals stress, verveling en bepaalde activiteiten, en zoek copingmechanismen om hier op een gezonde manier mee om te gaan.
• Verander je eetgewoonten: Houd je aan een regelmatig en gebalanceerd dieet waarbij je leert genieten van je eten en verzadigd raakt.
• Zoek professionele hulp: Niet iedereen kan op eigen kracht een chipsverslaving overwinnen. Weet wanneer je hulp nodig hebt, van voedingsdeskundigen voor een dieetplan tot een therapeut om psychische problemen te behandelen die aanleiding geven tot je eetverslaving.

Alternatieven voor chips en gezonde snackopties

Er zijn talloze gezonde alternatieven voor chips die helpen om de afhankelijkheid aan een zak chips te verminderen. Deze gezonde snackopties kunnen in veel gevallen makkelijk in de supermarkt worden gevonden. Het is echter het beste om zelf je snacks te maken. Zo weet je precies welke ingrediënten erin zitten en kun je ze aanpassen aan je eigen smaak (zoals het toevoegen of weglaten van zout en suiker).

Mogelijke alternatieven voor chips en gezonde snackopties zijn:

• Groenten met hummus of een andere dip
• Geroosterde kikkererwten
• Gezonde repen en vers fruit
• Noten en zaden
• Rijstwafels met gezond beleg zoals hummus, avocado, pindakaas of een gekookt eitje
• Komkommerplakjes met roomkaas

Professionele hulp bij voedselverslaving

Het is verstandig om professionele hulp in te schakelen bij een voedselverslaving wanneer je niet uit jezelf kunt stoppen en merkt dat de voedselverslaving gevolgen heeft op je gezondheid en omgeving. Professionele hulp bij een chipsverslaving kan verschillende vormen aannemen. De meest effectieve behandeling van eetverslaving is in een gespecialiseerde kliniek voor eetstoornissen. Hier word je begeleid door meerdere deskundigen, waaronder voedingsdeskundigen, therapeuten en psychiaters.

Een behandeltraject biedt vaak cognitieve gedragstherapie, waarin je leert om negatieve gedachten beter te verwerken. Ook kan interpersoonlijke therapie helpen bij problemen zoals sociale isolatie. Aan de hand van voedingsbegeleiding kan een cliënt leren wat een gezonde leefstijl en omgang met voedsel is. Je begrijpt dan ook beter hoe zout, vet en koolhydraten in voedsel invloed hebben op je lichaam en brein.

Ben jij verslaafd aan chips of ander ongezond voedsel, zoals chocolade? Bel 020 – 532 0030 voor persoonlijk advies van onze medewerkers over de beste behandelmogelijkheden in jouw situatie.

Veelgestelde vragen over een chips verslaving